CHỐNG DUHRING - Trang 279

luận những ký hiệu giá trị trong nhiều tác phẩm khác) của Vanderlint lời
giải thích tại sao cán cân thương nghiệp không thể lúc nào cũng bất lợi hay
lúc nào cũng có lợi cho một nước được; cũng như Vanderlint, ông ta đề
xướng ra thuyết thăng bằng cán cân mậu dịch, sự thăng bằng này được xác
lập một cách tự nhiên tuỳ theo địa vị kinh tế của từng nước riêng rẽ; cũng
như Vanderlint, ông ta tuyên truyền cho chế độ tự do mậu dịch, chỉ có điều
là ít táo bạo và ít triệt để hơn. Cùng với Vanderlint, chỉ có điều là hời hợt
hơn, ông nêu bật những nhu cầu với tư cách là động lực của sản xuất; ông
đã theo Vanderlint khi gán cho giấy bạc ngân hàng và toàn bộ các chứng
khoán có giá của Nhà nước một ảnh hưởng không đúng với tình hình hiện
thực đối với giá cả của hàng hoá; cùng với Vanderlint, ông ta phản đối với
giá cả của hàng hoá; cùng với Vanderlint, ông ta phản đối tín dụng; cũng
như Vanderlint, ông ta cho rằng giá của của hàng hoá phụ thuộc vào giá cả
của lao động, tức là phụ thuộc vào tiền công; thậm chí ông ta chép lại của
Vanderlint cả cái ý kiến kỳ dị cho rằng việc tích trữ tiền giữ giá cả hàng hoá
ở một mức thấp, v.v.. và v.v..
Từ lâu, ông Đuy-rinh đã rỉ tai chúng ta với cái vẻ thần bí của nhà tiên tri về
sự hiểu nhầm của những người khác đối với lý luận tiền tệ của Hume; nhất
là ông ta ám chỉ có tính chất đe doạ đối với Mác là người trong bộ "Tư bản"
đã vạch rõ, ngược với những quy tắc của cảnh sát, những mối liên hệ bí mật
giữa Hume với Vanderlint và với J. Massie[79] mà sau đây chúng tôi sẽ còn
nói đến.
Đây, sự hiểu nhầm ấy là như sau. Về cái lý luận, thực sực ủa Hume về tiền,
theo đó tiền chỉ là ký hiệu của giá trị, và vì vậy, với mọi điều kiện khác vẫn
nguyên như cũ, giá cả hàng hoá giảm xuống theo tỷ lệ tăng của số lượng
tiền đang lưu thông và tăng lên[80] theo tỷ lệ giảm của số tiền ấy, - thì ông
Đuy-rinh, với tất cả lòng mong muốn của mình, cũng chỉ có thể lặp lại - dù
là với cái cách xán lạn riêng của ông ta - những người tiền bối sai lầm của
ông ta mà thôi. Còn Hume, sau khi đã đưa ra cái thuyết nói trên, thì đã tự
bác lại mình (Montesquieu, cũng xuất phát từ những tiền đề đó, cũng đã
làm như vậy) như sau:
Tuy nhiên "chắc chắn" là từ khi phát hiện ra những mỏ vàng và bạc ở Châu