CHỐNG DUHRING - Trang 48

nghĩ đến thì nó chỉ được tư duy như là một thể thống nhất, và khái niệm về
thế giới là một khái niệm không thể chia cắt được; và vì tồn tại được tư
duy, khái niệm về thế giới là thống nhất, cho nên tồn tại hiện thực, thế giới
hiện thực, cũng là một thể thống nhất không thể chia cắt được. Và vì vậy:
"không còn chỗ nào cho thế giới bên kia nữa, một khi tinh thần đã học
được cách bao quát tồn tại trong tính phổ biến thuần nhất của nó ".
Đó là một chiến dịch đã làm lu mờ hẳn các chiến dịch Austerlitf và Jena,
Koniggratz và Sedan. bằng một vài mệnh đề, qua chưa đầy một trang, - kể
từ đoạn chúng ta huy động định đề thứ nhất - chúng ta đã xoá bỏ, loại trừ,
tiêu diệt được tất cả thế giới bên kia, thượng đế, thiên binh, trời, địa ngục,
luyện ngục, cùng với sự bất diệt của linh hồn.
Bằng cách nào mà từ tính duy nhất của tồn tại chúng ta tới được tính thống
nhất của tồn tại? Bằng cách là nói chung, chúng ta hình dung sự tồn tại ấy.
Một khi chúng ta đem tư duy thống nhất của chúng ta giăng ra như một cái
khung bao trùm tồn tại duy nhất, thì tồn tại duy nhất liền trở thành một tồn
tại thống nhất trong tư duy; bởi vì bản chất của mọi tư duy là ở chỗ hợp
nhất những yếu tố của ý thức lại thành một thể thống nhất.
Mệnh đề sau là hoàn toàn sai lầm. Một là, tư duy bao hàm ở chỗ đem
những đối tượng của nhận thức ra phân thành các yếu tố, cũng như đem
những yếu tố có quan hệ với nhau hợp thành một thể thống nhất. Không có
phân tích thì không có tổng hợp. Hai là, nếu tư duy không phạm sai lầm thì
nó chỉ có thể đem hợp nhất thành một thể thống nhất những yếu tố nào của
ý thức mà trong đó hoặc trong những nguyên hình hiện thực của chúng,
tính thống nhất đã có sẵn từ trước. Nếu tôi gộp cái bàn chải giày vào phạm
trù thống nhất của loài có vú, thì cũng không phải vì thế mà nó sẽ mọc ra
những tuyến vú được. Vậy thì sự thống nhất của tồn tại, và do đó, tính chất
đúng đắn của cái quan niệm coi tồn tại là thể thống nhất, chính là điều cần
phải chứng minh; và nếu ông Đuy-rinh cam đoan với chúng ta rằng ông ta
cũng quan niệm tồn tại là thể thống nhất chứ không phải là thể nhị nguyên
chẳng hạn, thì như thế chẳng qua ông chỉ mới nói cho chúng ta biết ý kiến
cá nhân của ông ta mà thôi, ý kiến đó không có tính chất bắt buộc đối với ai
cả.