CHỐNG DUHRING - Trang 52

không có cảm giác qua lĩnh vực có cảm giác bằng một bước nhảy vọt về
chất, một bước nhảy mà chúng ta... có thể khẳng định rằng nó khác đến vô
cùng tận với sự tăng giảm dần dần đơn thuần của cùng một thuộc tính".
Đó chính là cái đường nút của những quan hệ về mức độ của Hegel, trên đó
ở những điểm nút nhất định, một sự tăng thêm hay giảm bớt thuần tuý về
lượng sẽ gây nên một bước nhảy vọt về chất, ví dụ như khi làm cho nước
nóng thêm hay lạnh đi thì điểm sôi và điểm đóng băng là những điểm nút, ở
đó - dưới áp suất bình thường của không khí - bước nhảy vọt sang trạng
thái kết tụ mới sẽ diễn ra, tức là ở đó lượng biến thành chất.
Chúng ta cũng đã thử nghiên cứu đến tận gốc rễ, và đã thấy rằng những gốc
rễ của những đồ thức cơ bản đi đến tận gốc rễ của ông Đuy-rinh là ...
"những điều tưởng tượng mê sảng của một Hegel nào đó, những phạm trù
của "Lô-gích học" của Hegel, phần I, Học thuyết về tồn tại, theo đúng cái
"trình tự" của Hegel trước kia và hầu như chẳng có một mưu toan nào
nhằm che đậy sự cóp nhặt!
Nhưng không tự bằng lòng với việc mượn của người tiền bối - bị ông ta vu
khống nhiều hơn cả - toàn bộ cái đồ thức về người đó, ông Đuy-rinh, sau
khi tự mình nêu ra ví dụ trên đây về bước chuyển có tính chất nhảy vọt từ
lượng sang chất, còn trâng tráo nói về Mác:
"Lẽ nào lại không buồn cười khi thấy lời viện dẫn" (của Mác) "chẳng hạn,
đến cái quan niệm rối rắm và mơ hồ của Hegel nói rằng lượng chuyển hoá
thành chất!"
Quan niệm rối rắm mơ hồ! Vậy thì ở đây, ai là người đã bị chuyển hoá, và
ai là người đáng buồn cười thưa ông Đuy-rinh?
Như vậy là tất cả những lời châu ngọc trên đây không những không "được
giải quyết bằng định đề" như đã quy định mà chỉ là được đưa từ ngoài vào,
tức là từ "Lô-gích học" của Hegel. Hơn nữa lại đưa vào đến mức mà trong
toàn chương trình người ta không thấy có ngay cả bóng dáng một mối liên
hệ bên trong nào mà lại không mượn của Hegel, và rốt cuộc thì tất cả đều
quy thành một sự triết lý rỗng tuếch về không gian và thời gian, về cố định
và biến đổi.
Từ tồn tại, Hegel chuyển sang bản chất, sang biện chứng. ở đây, ông xem