CHỐNG DUHRING - Trang 70

thế chúng ta phải hình dung trạng thái nguyên thuỷ bất động là sự thống
nhất giữa vật chất và lực cơ giới và hình dung bước chuyển sang trạng thái
vận động là sự tách rời và đối lập giữa vật chất và lực cơ giới. Nhưng một
phương thức quan niệm như vậy không đem lại cho chúng ta một bằng
chứng nào về tính hiện thực của trạng thái nguyên thuỷ tưởng tượng ấy, mà
chỉ chứng minh rằng người ta có thể gộp trạng thái ấy vào trong phạm trù
"tự nó" của Hegel và gộp sự kết thúc cũng hoàn toàn tưởng tượng của trạng
thái ấy vào trong phạm trù "cho nó", Hegel ơi, cứu tôi với !.
Vật chất, - ông Đuy-rinh nói, - là cái mang tất cả những gì hiện thực; vì vậy
không thể có lực cơ giới ở ngoài vật chất được. Hơn nữa, lực cơ giới lại là
một trạng thái của vật chất. Thế là trong trạng thái nguyên thuỷ, trong đó
không có gì xảy ra cả, thì vật chất và trạng thái đó sẽ tự phân biệt với vật
chất. Như thế là chúng ta phải để cho người ta khao chúng ta bằng những
câu thần bí như vậy, cũng với niềm tin rằng trạng thái đồng nhất với bản
thân là không tĩnh mà cũng không động, không thăng bằng mà cũng không
vận động! Trước sau, chúng ta vẫn không biết lực cơ giới nằm ở đâu trong
cái trạng thái vũ trụ ấy và làm sao mà có thể chuyển được từ bất động tuyệt
đối sang vận động mà không cần đến một cái đấy từ bên ngoài, nghĩa là
không cần đến thượng đế.
Trước ông Đuy-rinh các nhà duy vật đã nói đến vật chất và vận động. bây
giờ, ông Đuy-rinh quy vận động thành lực cơ giới, coi đó là hình thức
dường như là cái cơ bản của vận động, và do đó tự làm cho mình không thể
hiểu được mối liên hệ hiện thực giữa vật chất và vận động, vả lại mối liên
hệ này tất cả các nhà duy vật trước ông ta cũng đều chưa hiểu rõ. Nhưng
vấn đề thì thật là đơn giản. Vận động là phương thức tồn tại của vật chất.
Bất kỳ ở đâu và bất cứ lúc nào cũng không có và không thể có vật chất mà
không có vận động. Vận động trong không gian vũ trụ, vận động cơ học
của những khối nhỏ hơn trên từng thiên thể, rung động phân tử dưới hình
thức nhiệt, hay dưới hình thức dòng điện hoặc dòng từ, phân giải hoá học
và hoá hợp hoá học, đời sống hữu cơ - mỗi một nguyên tử vật chất riêng
biệt cho vũ trụ trong mỗi lúc nhất định, đều nằm dưới hình thức này hình
thức kia của những hình thức vận động ấy hoặc nằm dưới nhiều hình thức