CHỐNG DUHRING - Trang 80

mình làm thử một lần cái món "nửa thơ trong triết học về tự nhiên" chăng?
Không, không thể như thế được. Tất cả những gì mà nhà triết học hiện thực
của chúng ta có thể nói về giới tự nhiên hữu cơ, chỉ giới hạn trong cuộc đấu
tranh chống cái món nửa thơ ấy trong triết học về tự nhiên, chống "sự lừa
bịp với những sự hời hợt nông cạn và có thể nói là những sự thần bí hoá giả
danh khoa học", chồng những "nét làm người ta nhớ đến thơ ca tối" của chủ
nghĩa Darwin mà thôi.
Trước hết Darwin bị trách cứ là đã truyền thuyết nhân khẩu của Malthus từ
kinh tế chính trị học vào khoa học tự nhiên, là tự giam mình trong những
quan niệm của người chăn nuôi súc vật, là với cái thuyết đấu tranh để sinh
tốn của mình, đã làm một món nửa thơ phản khoa học; là toàn bộ chủ nghĩa
Darwin, sau khi loại bỏ những điểm mượn của Lamarck ra, là một hình
động thú tính chống lại nhân tính.
Qua những cuộc đi nghiên cứu khoa học của mình, Darwin đã có ý kiến
cho rằng các loài thực vật và động vật không phải là không biến đổi mà
luôn luôn biến đổi. Để tiếp tục nghiên cứu ý kiến ấy ở trong nước ông
không có lĩnh vực nào tốt hơn là lĩnh vực chăn nuôi động vật và trồng trọt
thực vật. Về phương diện này, chính nước Anh là một nước cổ điển; những
thành tựu của các nước khác, thí dụ như nước Đức, còn xa mới có thể so
sánh được về mặt quy mô với những điều đã đạt được ở Anh về mặt này.
Đồng thời, phần lớn những thành tựu trong lĩnh vực này đều mới đạt được
từ một thế kỷ nay, thành thử việc xác minh những sự kiện không khó khăn
này. Và Darwin nhận thấy rằng phương pháp chăn nuôi ấy đã gây ra một
cách nhân tạo giữa những động vật và thực vật cùng loài, những sự khác
nhau lớn hơn những sự khác nhau giữa những động vật và thực vật mà mọi
người đều nhận là khác loài. Như vậy là, một mặt, đã chứng minh được
rằng các loài có thể biến đổi đến một mức nào đó, và mặt khác là những
sinh vật có những đặc trưng khác nhau về loài có thể có những tổ tiên
chung. Sau đó Darwin tìm xem ngay trong tự nhiên, có hay không có
những nguyên nhân đã gây ra ở các cơ thể sống - mà không có một tác
động tự giác nào của người chọn giống - ở những biến đổi tương tự như
những biến đổi được tạo ra bằng cách chăn nuôi nhân tạo. ông thấy rằng