CHỐNG DUHRING - Trang 9

nhỏ của tôi được in lại nhiều lần hơn là trong trường hợp tôi tự đứng ra
đảm nhiệm lấy; tôi không có thì giờ xem lại một cách thích đáng văn bản
của chúng và trong phần lớn trường hợp tôi buộc phải cho in lại nguyên
văn như cũ mà thôi.
Nhưng thêm vào đó lại còn có một hoàn cảnh khác nữa. "Hệ thống của ông
Đuy-rinh được phê phán trong quyển sách này bao trùm một lĩnh vực lý
luận rất rộng; tôi buộc phải dõi theo ông khắp nơi và đem những quan niệm
của tôi ra đối lập lại những quan niệm của ông ta. Vì vậy, sự phê phán tiêu
cực đã trở thành sự phê phán tích cực; cuộc bút chiến chuyển thành một sự
trình bày ít nhiều có hệ thống về phương pháp biện chứng và thế giới quan
cộng sản chủ nghĩa và Mác và tôi đã đại biểu, - và trình bày như thế trên
một loạt khá nhiều lĩnh vực. Cái thế giới quan đó của chúng tôi, sự xuất
hiện trên thế giới lần đầu tiên trong cuốn "Sự khốn cùng của triết học" của
Mác và trong "Tuyên ngôn của Đảng cộng sản" đã trải qua một thời kỳ ấp ủ
trong hơn 20 năm, và cho đến khi bộ "Tư bản" ra đời thì nó ngày càng
tranh thủ được các giới rộng rãi một cách nhanh chóng và ngày nay, vượt
xa ra ngoài biên giới của châu âu, nó đang gây được sự chú ý và tìm được
những môn đệ trong tất cả những nước, trong đó, một mặt, có những người
vô sản, và mặt khác, có những nhà lý luận khoa học vô tư. Vì vậy, hình như
có một công chúng quan tâm khá nhiều đến thực chất của vấn đề, đến mức
thừa nhận cả cuộc bút chiến chống lại những luận điểm của Đuy-rinh, một
cuộc bút chiến về nhiều mặt nay đã không còn đối tượng nữa, để tìm hiểu
những sự trình bày chính diện trong cuốn sách.
Tiện đây tôi cũng xin nói rằng: vì thế giới quan trình bày trong cuốn sách
này một phần hết sức lớn là do Mác đặt cơ sở và phát triển, còn tôi chỉ
tham dự vào đó một phần hết sức nhỏ, cho nên đối với chúng tôi một điều
dĩ nhiên là bản trình bày của tôi không thể ra đời mà Mác lại không biết
đến. Tôi đã đọc cho Mác nghe toàn bộ bản thảo trước khi đưa in, và chính
Mác đã viết chương thứ mười trong phần kinh tế chính trị học ("Về quyển
Lịch sử phê phán"), và tiếc thay chỉ vì những nguyên nhân bên ngoài mà
chúng tôi đã có thói quen giúp đỡ lẫn nhau như vậy trong những lĩnh vực
chuyên môn.