CHỐNG DUHRING - Trang 91

thành một niềm tin vững chắc khi trong học thuyết về sinh vật hữu cơ (sinh
vật học) người ta thấy ông Đuy-rinh đề nghị dùng cấu tạo thay cho phát
triển. Người nào có thể đề nghị một điều như vậy, thì người ấy chứng tỏ
rằng mình không hiểu biết tí gì về sự hình thành của các thể hữu cơ.
Tất cả các thể hữu cơ, trừ những thể thấp nhất, đều gồm những tế bào, tức
là những hòn an-bu-min nhỏ, chỉ nhìn thấy khi được phóng đại lên rất
nhiều, và có một nhân tế bào ở bên trong. Thông thường, tế bào cũng có
một màng bọc ngoài và khi đó nội dung của nó ít nhiều có tính chất lỏng.
Những thể tế bào thấp nhất gồm một tế bào duy nhất; còn tối đại đa số các
sinh vật hữu cơ thì gồm nhiều tế bào, đều là những phức tạp hợp có tổ chức
chặt chẽ gồm nhiều tế bào, - những tế bào này, trong các cơ thể thấp, thì
còn giống nhau, nhưng trong các cơ thể cao hơn thì ngày càng khác nhau
về hình thức, về loại và về tác dụng. Ví dụ trong thân thể con người thì
xương, bắp thịt, thần kinh, gân, các dây chằng sụn, da, tóm lại tất cả các tổ
chức đều do tế bào hợp thành hoặc từ tế bào mà phát triển lên. Song ở tất cả
các thể hữu cơ có tế bào, từ a-mip là một hòn an-bu-min nhỏ giản đơn,
thường không có màng bọc nhưng có một nhân ở bên trong, cho đến con
người, và từ cây táo đơn bào Desmidiacee nhỏ nhất đến một thực vật phát
triển cao nhất, thì cách sinh sôi nảy nở của tế bào đều giống nhau: bằng
cách phân đôi.Thoạt đầu, nhân tế bào thắt lại ở khoảng giữa, sự thắt lại ấy-
phân hai nửa hình cầu của nhân ngày càng mạnh hơn, và cuối cùng hai nửa
ấy tách hẳn nhau và hình thành hai nhân tế bào.Một quá trình như vậy cũng
diễn ra trong bản thân tế bào; mỗi một nhân trong hai nhân tế bào ấy trở
thành một trung tâm tích luỹ chất nguyên sinh, trung tâm này gắn liền với
trung tâm kia bằng một chỗ thắt lại ngày càng hẹp, cho đến khi cuối cùng,
hai trung tâm đó tách rời nhau và tiếp tục tồn tại dưới hình thức những tế
bào độc lập. Thông qua sự phân đôi lắp đi lắp lại như vậy của các tế bào mà
phôi của trứng động vật sau khi thụ tinh, phát triển dần dần thành một động
vật hoàn toàn thành thực, và ở một động vật đã phát triển các tổ chức bị hao
mòn cũng được thay thế theo cách ấy. Chắc chắn rằng chỉ có người nào
hoàn toàn không hiểu biết quá trình ấy - dẫu cho ngày nay khó mà cho rằng
có một trường hợp như thế - mới dám gọi quá trình đó là cấu tạo và coi việc