hội lớn như vậy. Có một tí hơi hướng của một xu thế thuộc loại đó trong cái
cách thức mừng ngày mở đầu một năm chính trị mới ở miền định cư này.
Trong những tục lệ của tổ tiên chúng ta ở đây vào dịp lễ nhậm chức hàng
năm của các nhà cầm quyền, người ta có thể tìm thấy những dấu vết lờ mờ
phản ánh một quá khứ huy hoàng còn được ghi nhớ, một sự lặp lại nhạt
màu và pha loãng đi rất nhiều của những gì mà trước kia người ta đã nhìn
thấy ở thành phố London cổ kiêu hãnh – chúng tôi không muốn nói là trong
một dịp lễ đăng quang, mà trong một buổi lễ ra mắt của Ngài Thị trưởng. Ở
thời đó, những ông tổ đã sáng lập nên nước cộng hòa – những nhà chính
khách, tăng lữ, tướng lĩnh – cho rằng mình có trách nhiệm phải khoác một
vẻ ngoài trang trọng và uy nghi, vẻ ngoài ấy, theo đúng phong cách cổ,
được xem như tấm áo choàng bắt buộc đối với kẻ có địa vị cao trọng trong
xã hội. Tất cả bọn họ ra đường long trọng đi diễu hành trước con mắt của
công chúng, và qua nghi thức đó tạo ra một uy phong cần thiết phủ trên cái
cơ cấu đơn sơ của một chính quyền vừa hình thành mới mẻ như vậy.
Thế rồi dân chúng cũng được cho phép, nếu không phải là được khuyến
khích, buông lơi việc thực hiện nghiêm khắc và chặt chẽ phong cách cần cù
khổ hạnh về mọi mặt, mà trong tất cả các thời điểm khác dường như họ
xem là cùng một khối duy nhất, cùng máu thịt với tôn giáo của họ. Quả tình
là ở nơi đây không có những hình thức vui chơi mà quần chúng có thể tìm
thấy một cách thật dễ dàng ở nước Anh của thời Nữ hoàng Elizabeth I hoặc
thời vua James – không có những buổi kịch cương thô thiển ; không có
người hát rong, với cây đàn hạc và khúc ca Balát cổ truyền, cũng không có
người nhạc sĩ lang thang với một con khỉ nhảy theo tiếng nhạc ; không có
chàng nghệ sĩ xiếc tung hứng với những trò ảo thuật ; không có chú Hề để
cù cho đám đông rộn lên tiếng cười vì những câu pha trò cũ rích dễ thường
có đến một trăm năm nay rồi nhưng vẫn còn hiệu lực, bởi khéo khơi những
nguồn khoáng đạt hơn hết trong mỗi đồng cảm vui nhộn của quần chúng. Ở
đây, tất cả những vị bậc thầy ấy của nhiều ghành khác nhau trong khoa mua
vui ắt hẳn phải bị cấm đoán nghiêm khắc, không những bởi khuôn phép
khắt khe của luật pháp, mà còn bởi trạng thái tình cảm chung của xã hội,
