thước đường bệ. Từ một ngày xa xưa nào đó không ai còn nhớ nữa, bà ta đã
có thói quen đi nơi này nơi nọ khắp miền, giúp đỡ mọi người như một nữ
khán hộ tình nguyện, và làm bất cứ những việc thiện nào mà bà có thể làm
được : bà còn tự nguyện góp ý cho người khác về tất cả mọi vấn đề, đặc biệt
là những vấn đề tình cảm. Những hành động ấy dẫn đến kết quả tất yếu
không tránh khỏi – đối với bất kỳ ai có xu hướng giống như vậy – là có
nhiều người kính trọng bà như một vị thiên thần, nhưng đồng thời, theo tôi
nghĩ, lại có những người khác xem bà như một thứ của nợ chõ mũi vào việc
người ta. Đọc kỹ bản viết tay của ông Pue, tôi thấy thêm nhiều việc làm
khác và những nỗi đau khổ của người đàn bà độc đáo này. Xem câu chuyện
“Chữ A màu đỏ”, các bạn đọc sẽ biết được phần lớn những tình tiết ấy ; và
xin mọi người hãy ghi nhớ cho một điều là những tư liệu của ngài Thanh tra
Pue đã là căn cứ chứng minh tính xác thực của những sự kiện chính trong
câu chuyện ấy. Những giấy tờ nguyên bản đó, cùng với bản thân mảnh vải
chữ A màu đỏ - một kỷ vật thật là kỳ thú tuyệt vời – hiện nay vẫn nằm
trong tay tôi, và nhất định sẽ được xuất trình cho bất kỳ ai thích thú nội
dung câu chuyện này muốn tận mắt nhìn thấy những bằng chứng ấy. Nhưng
xin đừng hiểu nhầm là tôi khẳng định rằng trong việc sắp xếp mài dũa nội
dung câu chuyện và hình dung ra những động cơ và xúc cảm tác động đến
những nhân vật trong chuyện đó, tôi đã tự đóng khung một cách bất di bất
dịch bên trong giới hạn những điều ghi chép trên dăm tờ giấy khổ lớn đó
của ngày Thanh tra Pue. Thưa, không phải vậy đâu. Khi tôi làm những điều
đó, tôi đã tự trao cho mình một quyền hạn gần như đầy đủ, hoặc cũng có thể
là hoàn toàn đầy đủ, như thể toàn bộ những vụ việc ấy đều đã do bản thân
tôi sáng tác ra. Điều mà tôi cố phấn đấu để bảo toàn chỉ là tính xác thực của
những đường nét chính.
Tập tư liệu tôi phát hiện ra đã phần nào lôi đầu óc tôi trở về lối mòn cũ.
Lúc ấy tôi nghĩ là hình như có thể lấy đây làm chất nền cho một câu chuyện
kể. Sự kiện này đã gây cho tôi một sự xúc động sâu sắc, như thể viên thanh
tra tiền bối đã đến đây gặp tôi tại căn buồng hoang vắng này của Phòng
Thuế quan, trong bộ y phục cổ của ngài một trăm năm về trước, với bộ tóc
