Sông đầy cá hương. Một lần tôi lội xuống sông tới ngang đùi; tôi ngỡ
chân tôi bị cưa đứt bởi một chiếc chưa băng giá. Bây giờ thì niềm vui của
tôi là cảm thấy cái rợn mình đầu tiên ấy. Rồi tôi thọc tay vào tất cả các hốc
để mò. Cá hương lọt qua kẽ tay tôi; nhưng cụ Rêgit đứng kia, cụ biết cách
bắt cá và ném lên cỏ, ở đó nó giống như lưỡi dao bạc với những chấm vàng
và những đốm máu.
Bác tôi nuôi một con bò cái trong chuồng; chính tôi dùng hái cắt cỏ cho
bò ăn. Chiếc hài mới rít lên làm sao trong bãi cỏ dày mượt, khi tôi đã mài
sắc nó trên hòn đá xanh biếc nhúng vào nước lạnh!
Một đôi khi tôi phạt phải một tổ chim hoặc một ổ rắn nước.
Tôi tự tay đem cỏ tới cho con bò, và nó lắc lư đầu chào tôi khi nghe thấy
tiếng chân tôi. Chính tôi chăn nó ra bãi và đánh nó về lúc tối. Những bà con
hiền lành trong vùng nói với tôi như với một nhân vật quan trọng, và các
chú mục đồng yêu tôi như một người bạn.
Tôi sung sướng!
Hay tôi ở lại, hay tôi làm nông dân?
Tôi ngỏ ý với bác tôi vào một tối bác bảo dọn ăn bên cạnh lò sưởi, và sau
khi bác đã uống thứ rượu vang ngâm vỏ hành của bác.
“Để sau này, khi nào bác chết. Cháu có thể tậu một cái ấp, nhưng cháu
không muốn làm điền tốt chứ?”
Tôi cũng chẳng biết ra sao nữa.
Khi trời mưa không thể đi câu cũng không thể đi kiếm dâu dại ở dưới
chân núi, giữa những hòn đá ghẻ lở, - hoặc khi mặt trời sáng như một tấm
tôn nung lửa xanh biếc, và rang cháy cả vùng không có bóng râm, - những
hôm ấy, tôi chui vào thư viện của bác tôi và tôi cắm cúi đọc lia lịa. Có
quyển tiểu sử các vĩ nhân của thầy tu Đờ Fenle. Tôi đọc ngay vào các đoạn
nói về Napôlêông, và tôi mơ giữa ban ngày toàn những giấc mơ về đảo
Xanh-Hêlen
[30]
. Qua cửa sổ tôi nhìn ra cánh đồng vắng, chân trời trống trải,
và tôi tìm Hắtxơn Lơuy
[31]
. Giá mà tôi tóm được hắn!
Bác tôi đợi các linh mục ở quanh vùng đến để họp.
Họ đến. Tôi nghe thấy họ ngồi ở bàn ăn nói xấu ông trợ tế ở Xanh-Pácliê,
ông linh mục ở Xôlinhbắc; họ có vẻ chẳng nghĩ quái gì đến Chúa lòng lành
cũng như năm tận thế!
