Ông không ích kỷ và cá nhân - ông tận tụy vì một lý tưởng, đó là nhằm cả
nhân loại, khi một tay ông vén sơ-mi thằng Bônavăngtuya lên, một tay làm
hiệu cho cá nhà bác học biết là ông sắp thực hành phương pháp của ông.
Ông đét đít thằng con ông như bắn súng đại bác, và ông lấy làm hài lòng
khi thằng Bônavăngtuya thét lên những tiếng làm một chiếc đầu máy xe lửa
cũng phải sợ.
Có lẽ ông sẽ đem cái đít đẫm máu của con trai ông lên diễn đàn La-mã, ví
thử ở Thổ-nhĩ- kỳ, ông sẽ cắm nó lên cọc như cắm đầu lâu người trên ngọn
giáo, và dựng nó ở hàng rào sắt trước lâu đài.
Tôi chỉ là một kẻ đơn độc, một thằng không xếp hạng, một đứa vô dụng, -
tôi chẳng dùng được việc gì cả, - người ta đánh tôi, tôi không hiểu vì sao,
chớ như thằng Bônavăngtuya thì là một tấm gương, và nó bước vào giật lùi
nhưng thật sâu trong triết học.
Tôi không thương hại thằng Bônavăngtuya.
Bônavăngtuya rất xấu xí, rất ngu xuẩn, rất độc ác. Nó đánh những em bé
như bố nó đánh nó, nó làm chúng khóc và nó cười. Một lần nó đã lấy dao
cạo cắt đuôi con mèo, và người ta thấy đuôi con mèo nhỏ máu như một thỏi
xi hơ nến, nó giả bộ gắn xi phong bì như bằng những giọt máu ấy. Một lần
khác, nó vặt lông một con chim còn sống.
Bố nó rất lấy làm vừa ý.
“Bônavăngtuya thích tìm hiểu sự vật, Bônavăngtuya yêu khoa học…”
Từ khi nó cắt đuôi con mèo, từ khi nó vặt lông con chim, tôi ghét nó. Tôi
sẽ mặc cho người ta lấy đá đập nó, như đập con cóc. Có phải chính tôi cũng
ác không? Hôm nọ nó vặn tay một thằng bé; tôi đã đá nó túi bụi và đập mũi
nó vào tường.
Nhưng em gái nó! - hỡi Chúa tôi!
Con bé vốn ở với một người dì ở nhà quê. Người dì chết đi, người ta gửi
trả lại con bé. Con bé ngây thơ tội nghiệp, con bé khốn khổ yêu quý!
Trái tim tôi đã từng bị nhiều vết thương, tôi đã từng đổ nhiều nước mắt;
nhiều lần tôi đã tưởng chết vì buồn, nhưng chưa bao giờ trước tình yêu,
trước thất bại, trước cái chết, tôi đã đau đớn ghê gớm như cái hồi người ta
giết con bé Luidét trước mắt tôi.
