Tôi nhất về hình học.
Giáo sư văn hơi bực với tôi. Tôi có phải là núi lửa - hay không phải?...
Việc bất ngờ đến nỗi người ta tự hỏi hay là tôi quay, cóp, tráo và người ta
gọi tôi lên bảng để thử xem với cục phấn trong tay tôi có làm được không.
Tôi làm được, thậm chí tôi còn phát triển thêm bài học nữa. Tôi quay về
phía các bạn học, vừa giảng cho họ bài toán, tay vung lên, giở các sách,
nhặt những mẩu gỗ; tôi cuốn giấy thành loa, tôi dựng các hình, và tôi chỉ
ngừng lại khi giáo sư có vẻ tự ái bảo tôi:
“Cậu đã sắp thôi cái trò ấy đi chưa? Cậu giảng bài hay tôi nào?”
Tôi trở về chỗ giữa những tiếng xì xào thán phục.
Tan lớp:
“Mày làm thế nào vậy? Mày học từ bao giờ?” Tôi đã học như thế nào ư?
Trong một đường phố nhỏ, có một ngôi nhà nom rất tiêu điều với vài ô
kính vỡ mà người ta đã lấy giấy để dán lại; một chiếc lồng chim đen treo ở
cửa sổ gác hai, bên trên một chậu hoa run rẩy trước gió.
Nơi ấy, có một người nghèo, một người Ý bị trục xuất khỏi nước.
Lần đầu tiên trông thấy ông ta, tôi rùng mình; tôi cảm động. Cả quá khứ
những bài dịch văn của tôi sắp hiện lên bằng xương bằng thịt, hình dung bởi
một con người đã từng tắm trong dòng sông Tibrơ: Taxit, TitoLivơ, con
ngựa của Xêđa, con dê của Xéptimuyxx, bó đuốc của Nêrông!...
Nhưng căn nhà này trông mới tiêu điều làm sao!
Một ngọn đèn con cháy trên chiếc bàn đầy sách cũ, một con chó nhìn tôi,
mắt trợn trắng, và một người tóc hoa râm, với đôi kính to, đang ngồi vá lại
chiếc quần rách tã.
Đấy chính là người La-mã.
“Thầy cháu, ông Vanhtrax, sai cháu đến...”
Tôi đưa cho ông ta một bức thư của thầy tôi sai tôi đem đến. Ông đọc
thư, tôi đưa mắt theo dõi ông.
Sao! Ông ta ở La-mã đến ư? Cái ông già xám ngoét kia, trông như con cú
trong một quán thợ giầy và đang vá đũng quần kia, ông ta từ nước của các
đấu sĩ tới đấy ư?
