Ôi! Chàng hãy đến một quê hương khác!
Đến mà cất niềm hạnh phúc của chàng...
Hai chân tôi rung run, cổ áo ướt đẫm; - bà mẹ Vanhtrax bảo những tối
kịch như thế chúa là hại quần hại áo.
Ngay trước lúc mở màn, tôi đã cảm thấy mình lớn lên và bị xúc động rồi.
Tôi căng rộng mũi để hít mùi hơi đốt và mùi cam, mùi phấn sáp và mùi
hoa làm không khí nặng nề và phần nào làm người ta ngạt thở. Tôi ưa biết
bao cái cảm giác nóng hổi ấy, các mùi hương ấy, cái im lặng nửa chừng
ấy!... tiếng lụa sột soạt ở ghế hạng nhất, tiếng guốc trên thiên đường
[76]
Những bà vận áo hở ngực lả lướt ngả người phía trước các lô; bọn vô lại
tung ra những lời tục tĩu và ném chương trình. Kẻ giầu ăn kem; người
nghèo gặm táo; ánh sáng chan hòa!
Tôi ở trên một hòn đảo thần tiên; và trước những người đàn bà đang quay
lượn đôi áo dài kia, như những nàng tiên cá quẫy trong các sách thần thoại,
tôi nghĩ đến Xiêcxê và Hêlen.
Có tiếng kèn trômbon rền rĩ, tiếng vĩ cầm than khóc, tiếng chũm chọe
xoang soảng, với những nốt lầm đầm như tiếng thì thào của kẻ trộm, lúc các
nhạc sĩ lần lượt bước vào chỗ dàn nhạc, và thử nhạc cụ.
Lúc cô Matxông bước ra sân khấu, tôi quên khuấy bà Đơvinon ngồi bên
cạnh.
Bà biết vậy.
“Cậu thích cô ấy hơn tôi, phải không?
- Không!... Có!... Cháu thích cô ấy lắm.”
Một hôm bà Đơvinon tới nhà và dẫn tôi đi sớm hơn mọi khi, để dạo
quanh một vòng, và chúng tôi tha thẩn ở gần nhà hát.
Đang đi, chúng tôi gặp một người đi ngược lại.
“Cậu có nhận ra người kia là ai không?
- Người nào?
- Người đàn bà kia kìa, đang đi gần tiệm cà-phê, với chiếc áo choàng vai
bằng lụa ấy.”
Tôi nhìn.