Tôi quay lại quán Người Hà-lan, ba mươi xu nằm gọn trong lòng bàn
tay. Người ta không muốn lấy tiền của tôi. Chính là quỹ trường Xanh-
Xia hoặc một cuộc quyên góp của bọn gà vịt đã thanh toán xong xuôi
vụ đổ vỡ và tiền rượu.
Thế là tôi thừa ra một số tiền và thêm vào đó lại được tiếng là một tay
ưa đấm đá.
Dù sao, bao giờ ở quán rượu của những kẻ giàu có ấy ra về, tôi cũng
đâm ra tư lự! Và ban đêm, nằm trong chiếc giường học sinh của tôi, tôi
cứ tự hỏi thầm là tương lai của tôi sẽ ra sao, người ta định đưa tôi vào
một trường học mà tôi rất sợ phải vào, vì tôi, chẳng như bọn gàvịt kia,
là một kẻ không cóý chí, mụcđích, và không có của.
Cuộc sống của tôi trong những ngày chủ nhật bỗng thay đổi đột ngột.
Tại trường trung học Năngtơ trước có một học sinh gương mẫu tên
là Matútxanh
[82]
Matútxanh tới ở Pari. Thầy tôi trao anh ta một bức thư cho anh có quyền
được nhận tôi ra khỏi ký túc xá vào ngày chủ nhật.
Đến hai giờ chiều thì Matútxanh mới rảnh. Nửa ngày cũng là đủ quá
rồi - chúng tôi không biết làm gì cho đếnnăm giờ, chúng tôi không muốn
tới tiệm cà-phê vì sợ tốn tiền. Matútxanh đem đến cho tôi hai mươi phơrăng
của mẹ tôi gửi: nhưng tôi phải tiêu pha dè xẻn.
Chúng tôi giết thì giờ buổi chiều chẳng ra đâu vào đâu cả. Tôi thấy ngán
cái cảnh đi chơi rong trong khi tất cả mọi người khác cũng đi chơi rong, và
ai nấy đều có vẻ ngu xuẩn. Chà! giá cứ như những ngày thường! Thiên hạ
qua lại nghìn nghịt. Hôm nay, mọi người không làm ầm ĩ, ai nấy lướt đi như
những thầy tu.
Phải tới Mơđông kia! Ở đó, người ta cười đùa, người ta vui chơi.
Nhưng phải mất mười xu, từ Pari tới Mơđông! Hãy đợi bao giờ giàu đã!
“Trời lạnh thế này đi bộ thì tốt”, Matútxanh nói, - anh muốn tôi tưởng là
anh vui đùa, nhưng người anh run lên như cây đèn treo mà người ta phủi
bụi.