Còn mắt tôi, theo lời bà Ala, bà vẫn giặt giũ quần áo, có lần bà đã hỏi tôi
xem người bà có mũm mĩm không tôi không thể giấu được tôi là người xứ
Ôvécnhơ; mắt tôi giống như hai hòn than mới.
“Con lại có vẻ đứng đắn nữa, con biết không?”
Cũng có thể. Năm ấy là năm gay go nhất. Tôi đã bị sỉ nhục thật sự và
chẳng có gì vui để bù lại.
Trong lòng tôi cũng có cả sự chán nản nữa. Tôi đã thất vọng sâu sắc về
Pari.
Tôi thấy chân trời ngu xuẩn, cuộc sống tẻ lặng, tương lai xấu xí. Tôi đang
ở trong đại đô thành Babylon! Nhưng thành Babylon chỉ là thế thôi!
Mọi người ở đó mới nhỏ bé làm sao! Tôi chỉ nghe thuần nói tiếng La-
tinh!
Chủ nhật cũng như trong tuần, tôi bị lão Lơnhanha ấy tha hồ hành hạ,
tuy lão bản tính nhu nhược, đố kỵ, hèn nhát, vì không thành đạt mà lão
thêm cay nghiệt.
Nhất là mười ngày cuối cùng này đã đè nặng lên tôi như một cực hình.
“Sao mẹ không viết thư cho con?
- Mẹ cứ nhấp nhổm chực đi hết ngày này sang ngày khác, mẹ tôi nói.”
Để hà tiện một con tem.
Tôi kể cho mẹ tôi nghe những lời người ta quở mắng tôi vì nhà nghèo,
những sỉ nhục mà tôi đã phải chịu đựng.
“Ông ta mà chê nhà mình nghèo à! Khi nào ông ta kiếm nổi số tiền thầy
con kiếm được trong năm nay, ông ta muốn nói gì hãy nói...
- Nhưng như thế, nếu thầy kiếm ra tiền, tại sao không trả tiền trọ của con
như những đứa khác, khi con đã viết thư cho thầy mẹ biết là ông ấy chửi
con, và con rất khổ?
- Chửi, chửi? - Thế rồi sao? Có phải vì thế mà con sinh ra ốm đau
không, hả con? Dù sao đi nữa thì nhà mình vẫn tiết kiệm được ba trăm
phơrăng, và con sẽ rất hài lòng được có số tiền đó sau khi thầy mẹ chết. Có
