Bình thường ra, tôi mà để chiếc ô vướng vào áo hoặc chọc vào mạng
sườn mẹ tôi, thì thôi nào “thằng hậu đậu” nào “đồ ngu”; mẹ tôi hét; tôi ăn
cái tát.
Tôi ưng bị tát hơn; mẹ tôi lấy làm hả hê khi tát tôi, - cái đó làm mẹ tôi
phấn chấn, như khi con chìa vôi ngoe nguẩy đuôi, con vịt ngụp lặn, - mẹ tôi
vươn tay ra và gặp cái má của đứa con trai; vui biết mấy cho một người mẹ
khi thấy đứa con ở vừa tầm tay mình và tự nhủ thầm: nó đấy, đứa con ta, hạt
máu của ta, cái má này là của ta - bốp!
Nhưng không!
Mẹ tôi khoanh tay lại, giấu tay dưới chiếc khăn quàng... Này! Mẹ tôi lúc
này không vui.
Thầy tôi phí mất một đống diêm; diêm gẫy và gây một tiếng nhỏ khô
khốc, tiếng động duy nhất trước chiếc cửa đóng, trong hành lang gió thổi
lạnh buốt, mẹ tôi và tôi đứng tựa vào tường như những bộ áo treo trong nhà
xác.
Tôi chưa bao giờ thấy thời gian lâu như lúc này. Cuối cùng một que diêm
bắt cháy, thầy tôi mới đút được chìa khóa vào ổ...
Chúng tôi bước vào một gian buồng rộng mênh mông có ánh đèn nhấp
nháy ngoài phố hắt vào qua những cửa sổ to lớn.
Ánh đèn dọi thẳng vào chỗ mẹ tôi đứng không nhúc nhích và câm lặng,
cứng đờ như người chết, vô tri vô giác như một hình nhân và trang trọng
như ma hiện.
Nhưng bao giờ tôi cũng cứu vãn được các tình thế gay go bằng đầu hoặc
bằng đít của mình, bằng cách để người ta beo tai hoặc dứt tóc, bằng cách
trườn người, ngồi thụp xuống hoặc lăn lông lốc, như vai thằng ngố trong
tuồng câm, hoặc vai ngây thơ trong trò ảo thuật.
Tôi bỗng thấy mình lăn quay cu lơ, tôi ngã!
Có một mảnh vỏ cam dưới gót chân tôi; người ta thấy ngay điều đó khi
cúi xuống xem xét tôi như xem xét một vấn đề. Tôi vốn thường làm các nhà
toán học sửng sốt vì những con toán bất ngờ của tôi. - Chính mẹ tôi, mà cái
ngã có vẻ vờ vĩnh ấy bỗng gợi nhớ đến tình mẫu tử, chính mẹ tôi là người
đầu tiên nhìn thấy mảnh vỏ cam.
Mẹ tôi khoanh hai tay lại tiến về phía thầy tôi:
