Nhờ câu chuyện may mắn đó, tôi tránh khỏi nguy cơ kinh khủng nhất,
nguy cơ bị truy nã, bị cô lập, bị nện - vì là con giáo sư. - Tội đã trông thấy
nhiều đứa khác khốn khổ biết mấy!
Tuy nhiên ví thử thầy tôi cấm không cho tôi đánh nhau; ví thử Rôdê là
con ông thị trưởng; ví thử ngược lại, tôi phải để cho nó đánh?...
Cha mẹ bảo sao thì phải làm vậy; hơn nữa đây lại là vấn đề miếng bánh
của cha mẹ mình còn hay mất. Hãy để mặc người ta chế nhạo, đánh đập
mày, hãy khóc mà chịu đựng, hỡi đứa bé tội nghiệp, con ông giáo...
Rồi lại còn vấn đề nguyên tắc nữa chứ!
“Một xã hội sẽ ra sao, ông Bêlibăng đã nói, một xã hội, nó... mà... Phải có
nguyên tắc... Tôi cắn một hạt đậu nữa”…
May mắn cho tôi rơi đúng vào thằng Rôdê.
Dù hiện nay nó ở đâu trên trái đất này, nếu nó còn sống, cái mũi nó hãy
nhận ở đây những lời cảm ơn thành thật của tôi:
Mũi tựa đài hoa, máu của kẻ cứu tinh,
Mũi tốt lành, hãy để tôi hôn nữa!
...Một hôm tôi bị phạt: hình như vì bị một thằng lớn ấy tôi ngã lăn vào
chân một thầy giám thị bé nhỏ đi qua đấy, và thầy ngã một cái lộn cổ! Thầy
bị một cái bướu to tướng, lại vỡ mất cái lọ con để trong túi bên: lọ rượu cô-
nhắc mà thầy thường uống - lén lút, từng ngụm nhỏ, mắt liếc quanh. Nếu ai
nhìn thấy: thầy làm như vừa cầu kinh xong, và khoan khoái xoa bụng. - Tôi
là nguyên nhân của chiếc lọ vỡ, của cái bướu đang sưng lên...Thầy giám thị
nổi cáu.
Thầy bắt giữ tôi lại; - tự tay đem nhốt tôi vào một lớp học vắng tanh,
khóa chặt lại, thế là tôi ngồi một mình giữa bốn bức tường bẩn thỉu, trước
một tấm bản đồ địa lý mắc bệnh vàng da, một cái bảng đen to trên có vẽ
những vòng tròn trắng và khuôn mặt nhăn nhó của ông tổng giám thị.
Tôi đi từ bàn này sang bàn khác: các bàn đều rỗng tuếch - chắc người ta
quét dọn lớp này, học sinh đã rời đi chỗ khác.
Không có gì cả, chỉ có một cái thước kẻ, vài ngòi bút gỉ, một mẩu dây,
một bàn cờ nhỏ, xác một con thằn lằn, một hòn bi bỏ rơi.
Trong một kẽ hở, có một quyển sách: tôi trông thấy gáy sách, tôi cố lôi ra
xước cả móng tay. Cuối cùng, nhờ chiếc thước kẻ nậy gẫy toác mặt bàn, tôi
