một lớp nào đó; thầy tôi lần lượt đi các lớp, và có thể phạt hoặc khen
thưởng học sinh. Thằng bé có sách in tranh khắc bằng lòng cho tôi mượn,
nếu tôi xoay được giấy miễn phạt cho nó.
Tóc tôi không dựng ngược trên đầu.
“Mày biết mạo chữ ký của thầy mày chứ?”
Bàn tay tôi chẳng rụng khỏi tay, lưỡi tôi chẳng khô lại trong miệng.
“Làm cho tao một giấy miễn phạt chép hai trăm câu thơ, tao sẽ cho mượn
quyển Cuộc đời Cáctútsơ.”
Tim tôi đập tưởng vỡ.
“Tao cho mày quyển đó! Tao không cho mượn, tao cho đấy...”
Thế là nó đánh trúng, vực thẳm đã được đào sẵn; tôi ném danh dự của tôi
xuống rãnh, tôi tự loại ra khỏi đời sống xã hội, tôi ẩn náu trong nghề mạo
giấy tờ.
Tôi đã cung cấp giấy miễn phạt suốt một thời gian mà tôi không dám tính
xem là bao nhiêu lâu, tôi nhồi nhét đầy chữ ký mạo cho thằng bé nọ, thật
tình nó là đứa đầu tiên nghĩ ra mưu chước tội lỗi ấy, nhưng tôi lại cắm đầu
làm kẻ đồng lõa gian tà.
Với cái giá ấy, tôi đã có sách, - tất cả những sách mà bản thân nó có; - nó
được gia đình gửi cho nhiều tiền, thậm chí nó còn nuôi cả ếch sau những
quyển tự vị. Tôi cũng có thể có ếch - nó đã đem cho tôi - nhưng nếu tôi có
thể làm ô danh thầy tôi để có sách đọc, vì say mê những cuộc du hành và
những chuyến phiêu lưu, và nếu tôi đã không cưỡng lại được sự cám dỗ ấy,
thì tôi lại đã thề với mình sẽ cưỡng lại những sự cám dỗ khác, và tôi không
bao giờ mó đến ếch của nó, xin hãy tin ở lời tôi! Tôi không có lối thú tội
nửa chừng.
Lừa gạt lòng tin của công chúng, bắt chước một chữ ký đáng kính và
được tôn trọng trong hai năm trời, như thế chưa đủ hay sao! Chuyện đó kéo
dài hai năm trời. Chúng tôi đã dừng lại, mỏi mệt vì phạm tội, hoặc vì việc
đó chẳng còn ích lợi gì nữa; tôi đã quên, và chẳng ai hay biết được chuyện
chúng tôi mạo giấy tờ. Tôi đã chẳng làm giấy tờ giả, và cũng chẳng vì thế
mà bị ốm đau què quặt gì. Mọi người có thể tưởng rằng cảm giác phạm tôi
làm người ta phát sốt, hối hận làm người ta xanh xao; bất hạnh thay, có
những tội nhân không gì có thể cắn xé, dày vò được, và sự đê nhục không
