- Bởi thế chúng tôi báo thù cho bà đây, bà Hucheloup ạ!
Họ đốt một số lò sưởi trong nhà bếp để thổi chảy tất cả những thìa nĩa,
ly cốc bằng thiếc mạ bạc trong quán rượu rồi đổ vào khuôn đạn. Họ vừa
làm vừa uống rượu. Trên bàn bày la liệt những hạt kíp, những đạn lớn, đạn
con cùng với những cốc rượu vang. Trong buồng bi-a, thầy trò bà
Hucheloup xé khăn lau cũ để làm băng rịt thuốc.
Courfeyrac, Combeferre và Enjolras có để ý đến một người dáng vóc
cao lớn, nhập bọn lúc đoàn người đi qua phố Billettes. Nhưng rồi công việc
bận rộn làm họ lãng quên. Người ấy bây giờ đang góp sức xây dụng chiến
lũy nhỏ, trông chừng cũng được việc. Gavroche thì làm việc ở chiến lũy lớn
một cách hăng say, bền bỉ, hào hứng và có sức thúc đẩy công việc lạ
thường. Chú đi, chú lại, chú chạy lên chạy xuống, lúc thì xuýt xoa, khi thì
tươi cười. Hình như chú đến đây để khuyến khích mọi người. Chú có kim
chích chăng? Có đấy, đó là do cảnh nghèo đói của chú. Chú có cánh chăng?
Cũng có, đó là sự hân hoan của chú. Chú là sự quay cuồng, là cơn lốc.
Người ta luôn luôn trông thấy chú, luôn luôn nghe tiếng chú. Chú là cái ám
ảnh gần như khó chịu vì không thể nào dừng lại một phút với chú. Cái chiến
lũy to tướng như cảm thấy có chú cưỡi trên lưng. Chú làm cho những anh
lêu têu, lè phè phải ngượng ngùng, xấu hổ. Chú kích thích người làm biếng.
Chú hồi sức cho người mệt nhọc. Chú chọc tức những anh mơ màng. Vì
chú mà kẻ này vui lên, kẻ kia thêm hăng hái, kẻ nọ nổi nóng. Có điều ai ai
cũng hoạt động sôi nổi hơn lên. Chú châm anh sinh viên này, đốt anh thợ
kia, đáp xuống, dừng lại, bay đi, lượn trên cảnh huyên náo, nhảy từ người
này qua người nọ, vo ve, vù vù, hành tội đoàn ngựa kéo. Gavroche là con
ruồi của cỗ xe cách mạng vĩ đại. Đôi cánh tay nhỏ của chú là sự chuyển
động thường trực, hai lá phổi tí hon của chú chứa đựng sự huyên náo không
ngừng.
- Giỏi lắm! Chất thêm gạch đá lên! Thêm thùng rượu nữa! Nữa, thêm cái
gì nữa chứ! Ở đâu có những thứ này nhỉ? Nào, cho tôi một giò vôi gạch vụn
