thành phố. Vả lại, thầy giáo không dùng học thức thông thái của mình để
làm cho những người nghèo bị khánh kiệt!
- Thế chả nhẽ bác sĩ Svariênkrôna đã làm cho ai có bị khánh kiệt rồi sao? -
Êrik tò mò hỏi.
- Hừ! Hừ!... Nếu điều đó xảy ra thì cũng không phải lỗi lại ngài ấy! Nhưng
bố nói để cả nhà biết, và mọi người có thể tin ở bố rằng, bố thấy chẳng vừa
lòng chút nào về chuyện cái nhà máy của ngài ấy đã được xây dựng và
đang um đầy khói trên bờ vịnh kia. Mẹ các con có thể khẳng định với các
con rằng trước đây chúng ta tự sản xuất dầu cá và bán được ở Berghen mỗi
năm 150, thậm chí 200 curon! Còn bây giờ thì xin đủ. Không ai muốn mua
dầu cá chưa tinh chế nữa, hoặc trả rẻ đến mức không đủ chi phí đi đường.
Chỉ còn mỗi một cách là bán gan cá tuyết cho nhà máy thôi. Nhưng, có trời
chứng giám, viên quản lý của bác sĩ lần nào cũng cố đòi mua rẻ hơn, bố vất
vả lắm mới bán được 45 curon thôi, nhưng cái công bỏ ra phải gấp 3 lần so
với truớc… Đó, vì sao mà bố bảo rằng điều đó là bất công. Thà bác sĩ cứ lo
chữa bệnh cho các bệnh nhân của mình ở Xtôckhôm, còn hơn là đoạt nghề
và cướp công của chúng ta.
Mọi người lặng thinh sau những lời nói cay đắng ấy. Có đến mấy phút đồng
hồ chỉ nghe thấy tiếng đĩa lách cách nơi Vanda đang dọn cơm, trong khi đó
người mẹ lấy thức ăn để vào một cái đĩa to bằng sứ tráng men.
Êrik suy nghĩ sâu sắc về những lời lẽ của bác Hecsêbom. Trong óc chú đã
nảy ra những lời phản ứng mơ hồ và chú là người thẳng thắn lắm, nên đã
nói rõ những điều suy nghĩ của mình:
- Bố ạ, con cảm thấy bố tiếc món tiền lời của những năm qua là đúng - chú
nói - Nhưng buộc tội bác sĩ Svariênkrôna đã làm giảm mất số tiền ấy thì
không hoàn toàn hợp lý. Chẳng lẽ dầu cá của ông ấy không tốt hơn của
chúng ta sao?
- Tốt hơn à? Chỉ trong hơn, thế thôi! Ừ, mà người ta nói rằng dầu của ông
ấy không có mùi khói như của chúng ta… Vì vậy, tất cả đàn bà, con gái
thành thị đều ưa dùng thứ ấy hơn. Nhưng, làm sau biết nó có chữa được
