công đoàn không tìm cách giao tài sản vào tay tư nhân hãy xã hội mà giao
cho các công nhân đang làm trong từng lĩnh vực hoặc từng ngành công
nghiệp
Vì tỉ lệ kết hợp giữa nhân tố vật chất và nhân tố con người trong mỗi
lĩnh vực sản xuất là khác nhau nên không thể chia đều tài sản theo cách đó.
Nếu đem chia thì ngay từ đầu người công nhân trong một số ngành nghề sẽ
nhận được nhiều hơn công nhân ở những ngành khác. Người ta buộc phải
nghĩ tới những khó khăn chắc chắn sẽ xuất hiện vì phải thường xuyên
chuyển vốn và lao động từ ngành sản xuất này sang ngành sản xuất khác.
Liệu có thể rút vốn từ ngành công nghiệp này để trang bị cho ngành công
nghiệp khác hay không? Liệu có thể đưa người công nhân từ ngành sản xuất
này sang ngành sản xuất khác, sang nơi cần ít vốn đầu tư cho một chỗ làm
hay không? Việc luân chuyển như thế là bất khả, cho nên cộng đồng thịnh
vượng chung của chủ nghĩa công đoàn là sự lố bịch hoàn toàn, và hình thức
tổ chức xã hội như thế là bất khả thi. Nhưng nếu chúng ta cho rằng bên
cạnh các cá nhân, họ còn có chính quyền trung ương có nhiệm vụ thực hiện
những sự luân chuyển như thế thì đấy không còn là chủ nghĩa công đoàn
nữa mà là chủ nghĩa xã hội. Trên thực tế, chủ nghĩa công đoàn là một lí
tưởng xã hội ngớ ngẩn đến mức chỉ có những kẻ đần độn chẳng hề suy nghĩ
mới có thể đứng ra biện hộ cho nó.
Chủ nghĩa xã hội hay là chủ nghĩa cộng sản là tổ chức xã hội, trong đó
quyền sở hữu - tức quyền sử dụng tất cả các tư liệu sản xuất - được trao vào
tay xã hội, nghĩa là trao vào tay nhà nước toàn trị. Để đánh giá một xã hội
có phải là xã hội chủ nghĩa hay không thì vấn đề không phải là lợi tức xã
hội được chia đều cho mọi người hay được chia theo bất cứ nguyên tắc nào
khác. Cũng chẳng có ý nghĩa gì khi phân biệt việc chủ nghĩa xã hội xuất
hiện bằng cách chuyển quyền sở hữu tất cả các tư liệu sản xuất vào tay nhà
nước, tức là vào tay bộ máy cưỡng bức và đàn áp, hay dưới hình thức các
chủ sở hữu tiếp tục giữ các tài sản đó, và việc xã hội hóa được thực hiện
bằng cách tất cả những "người chủ" phải sử dụng những phương tiện nằm
