Một trong những điểm hấp dẫn chính của Chúa tể những chiếc Nhẫn lại
không nằm trong những trang sách: mà là trong sự tồn tại của câu chuyện
với tư cách một mảnh ghép làm thành “hệ truyền thuyết” (legendarium -
chữ của Tolkien) về Trung Địa; nói cách khác, trong sự tồn tại của Trung
Địa như một lục địa bên trong Arda (thế giới này), đến lượt nó lại nằm
trong Eä (vũ trụ). Sâu xa hơn, những sáng tạo bay bổng của Tolkien-nhà-
văn khởi nguồn từ những nghiên cứu “hũ nút” của Tolkien-học-giả (mặc dù
nhìn từ cách khác, thành tựu văn chương dày dặn của Tolkien lại át mất thời
gian làm con người nghiên cứu của ông!).
“Công trình ấy… bắt nguồn từ cảm hứng hết sức ngôn ngữ học và được
thực hiện làm mục đích cung cấp bối cảnh ‘lịch sử’ cần thiết cho ngữ hệ
Tiên”, Tolkien viết trong Lời tựa đi kèm ấn bản lần thứ 2 (có kèm trong
sách này), nói về những trước tác rời rạc mà sau này con trai ông,
Christopher Tolkien, sắp xếp và cho in lại sau khi ông mất dưới tên Huyền
sử Silmaril. Nhận xét này còn có thể khái quát thêm: có được những sáng
tác sau này là nhờ niềm say mê ngôn ngữ ông có từ thưở bé. Chưa đi học,
cậu bé Tolkien đã được mẹ dạy tiếng La tinh, Pháp và Đức; đến trường cậu
học thêm tiếng Anh cổ và trung đại, tiếng Phần Lan. Goth, Hy Lạp, Ý, Na
Uy cổ, Tây Ban Nha, Wales. Tốt nghiệp đại học ngành ngữ văn học, ông
còn biết qua tiếng Đan Mạch, Hà Lan, Lombardy, Na Uy, Nga, Serbia,
Thụy Điển và nhiều thứ tiếng cổ khác. Cảm hứng ngôn ngữ không dừng ở
việc học: Tolkien trong độ tuổi thiếu niên cùng bạn bè tự nghĩ ra ba ngôn
ngữ nhân tạo, như một trò chơi. Đấy là mầm mống đầu tiên để sau này ông
xây dựng các thứ tiếng khác rồi sẽ được sử dụng trong hệ truyền thuyết:
ngôn ngữ cho Người Lùn, cho Orc, cho Con Người ở Trung Địa, phức tạp
và hoàn chỉnh nhất là hai thứ tiếng Sindarin và Quenya - “ngữ hệ Tiên”. Từ
ngữ hệ Tiên ra đời sự tích nòi giống Tiên, từ sự tích nòi giống Tiên ra đời cả
hệ truyền thuyết với một lịch sử vũ trụ hoàn chỉnh: và khi chiếc nhẫn của
Bilbo trong Anh chàng Hobbit rơi vào đó, Chúa tể những chiếc Nhẫn ra
đời.
