liếc đội quân kỵ sĩ, đã bước vào khu rừng và mất
dạng.
“Người chăn ư?” Théoden nói. “Vậy đàn chăn của
họ đâu? Họ là giống gì vậy, Gandalf? Bởi rõ ràng là
ông, dù thế nào đi nữa, cũng không thấy họ là kỳ dị.”
“Họ là những người chăm sóc cây,” Gandalf trả
lời. “Lâu lắm rồi ngài không nghe những câu chuyện
kể bên đống lửa ư? Trẻ con ở vùng đất của ngài, từ
những câu chuyên đan dệt rắc rối, cũng có thể trả lời
câu hỏi của ngài. Ngài vừa trông thấy người Ent đấy,
hỡi nhà vua, những người Ent từ Rừng Fangorn, mà
ngôn ngữ của ngài gọi là Entwudu tức Rừng Ent.
Ngài nghĩ rằng tên đó chỉ được đặt bởi tưởng tượng
vu vơ thôi sao? Không đâu, Théoden, ngược lại thì
có: đối với họ ngài chỉ là một câu chuyện thoáng qua;
toàn bộ năm tháng kéo dài từ thời Eorl Trẻ Tuổi đến
Théoden Già Cả với họ chỉ là chớp mắt; và tất cả
những chiến công của gia tộc ngài chẳng hơn gì một
chuyện nhỏ nhoi.”
Nhà vua im lặng. “Người Ent!” hồi lâu sau ông
mới cất lời. “Từ trong bóng tối của truyền thuyết, tôi
nghĩ mình đã bắt đầu hiểu được một chút về sự kỳ
diệu của cây cối. Tôi đã được sống mà chứng kiến
những ngày tháng lạ lùng. Trong suốt bao lâu chúng
tôi đã chăm sóc ngựa và đồng cỏ, xây dựng nhà cửa,
chế tạo công cụ, hay cưỡi ngựa đi trợ chiến ở Minas
Tirith. Và chúng tôi gọi đó là cuộc sống của Con
Người, là cách sống trên thế gian. Chúng tôi ít quan
tâm đến những gì nằm ngoài biên giới lãnh thổ chúng
tôi. Chúng tôi có những bài ca kể về những thứ đó,
nhưng chúng tôi đang dần lãng quên, chỉ dạy lại
chúng cho con trẻ, như một tục lệ vô tâm. Và giờ thì
