“Để Ghân-buri-Ghân nói đã!” lão Người Hoang nói. “Lão biết nhiều
hơn một đường. Lão sẽ dẫn bọn mày theo đường không có hố, gorgûn
không đi lại, chỉ có Người Hoang và thú rừng. Nhiều con đường được làm
hồi người Nhà Đá mạnh hơn. Họ xẻ đồi như thợ săn xẻ thịt thú. Người
Hoang nghĩ họ ăn đá thay thức ăn. Họ đi qua Drúadan tới Rimmon đẩy xe
thồ lớn. Họ không đi nữa. Đường bị quên, nhưng Người Hoang không
quên. Đường đi qua đồi và sau đồi dưới cây, sau Rimmon xuống tới Dîn,
cuối cùng quay trở lại đường của Người Cưỡi Ngựa. Người Hoang sẽ chỉ
cho bọn mày đường đó. Rồi bọn mày sẽ giết gorgûn và xua bóng tối xấu
bằng thép sáng, và Người Hoang có thể quay lại ngủ trong rừng rậm.”
Éomer và nhà vua nói với nhau bằng ngôn ngữ của riêng họ. Rốt cuộc
Théoden quay lại lão Người Hoang. “Chúng tôi xin nhận lời đề nghị của
các ông,” ông nói. “Vì cho dù chúng tôi để lại đạo quân của kẻ thù sau lưng,
thế thì sao chứ? Nếu Thành Phố Đá thất thủ, chúng tôi cũng không trở về
được nữa. Nếu nó được cứu, thì chính đội quân Orc sẽ bị cô lập. Nếu ông
giữ tín, Ghân-buri-Ghân, chúng tôi sẽ hậu tạ ông, và ông sẽ được tình bằng
hữu của đất Mark mãi mãi.”
“Người chết không làm bạn với người sống, và không cho họ quà,”
lão Người Hoang nói. “Nhưng nếu bọn mày sống sót qua Bóng Tối, hãy để
Người Hoang yên trong rừng và không săn họ như thú rừng nữa. Ghân-
buri-Ghân không dẫn bọn mày vào bẫy. Chính lão sẽ đi cùng cha của Người
Cưỡi Ngựa, và nếu lão dẫn mày sai đường, mày cứ giết lão.”
“Hãy làm như thế!” Théoden nói.
“Phải mất bao nhiêu thời gian mới vòng qua kẻ thù và quay lại đường
cái?” Éomer hỏi. “Chúng tôi phải theo tốc độ đi bộ, nếu nhờ ông dẫn
đường; và tôi không nghi ngờ là đường khá hẹp.”
“Người Hoang đi bộ nhanh,” Ghân nói. “Đường rộng cho bốn ngựa ở
Thung Xe Đá đằng kia,” lão vẫy tay về phía Nam; “nhưng hẹp ở đầu và
cuối. Người Hoang có thể đi từ đây tới Dîn từ mặt trời mọc tới trưa.”
