NGƯỜI ĐÀN BÀ TRÙM KHĂN ĐEN
Thái Bá Tân
C
ảnh thật buồn và ảm đạm. Khu đồng Mồ những ngày cuối năm
nước cạn, không trong cũng chẳng ra đục, cứ lờ lờ một màu vô cảm. Ruộng
có nơi chưa cấy, chỏng chơ những mô đất nhỏ, có nơi mới cấy xong lúa
chưa bén rễ, vàng úa như những sợi râu ngô héo. Trên bờ đê con mương
dẫn nước từ đập Xuân Dương về chỉ lèo tèo vài con bò đang gặm cỏ, nếu
còn có cỏ để gặm. Vì cỏ ít trâu bò nhiều nên thân đê từ lâu bị bào mòn,
không xanh mà bạc thếch. Ðã bắt đầu nhá nhem. Bầu trời u ám. Không
mưa nhưng ẩm lạnh, và vì là nơi đồng trống nên gió khá mạnh. Làng Xuân
Tình gần nhất cách chưa đầy cây số bây giờ chỉ là một vệt mờ mờ, còn xã
Diễn Thọ phía Tây thì từ lúc nào đã chìm trong sương mù.
Ở một trong vô số những vũng nước nông dọc bờ đê, lão Mục đang hý
hoáy mò tôm, những con tôm chỉ bé bằng đầu đũa. Vũng nước được tát
cạn, những gì nổi phía trên lão đã nhặt hết, bây giờ mò bắt những con khôn
ngoan lẫn dưới lớp bùn nhẽo. Chiếc giỏ rộng miệng không đeo bên hông
mà để trên bờ, thỉnh thoảng lão ném vào một con gì đấy mới mò được, có
khi cả bùn. Lão thầm ngạc nhiên ở đây còn tôm cá cho lão bắt. Lão là
người đánh dậm chuyên nghiệp, nghĩa là chỉ sống bằng cái nghề ấy. Lão
sống một mình trong trạm bơm bỏ hoang sát Kênh Nhà Lê vốn là nơi làm
ăn chính của lão. Mấy hôm nay nước lớn, lão ngược lên mạn trên rồi tình
cờ phát hiện những vũng nước này. Lão không có khái niệm về thời tiết
hoặc tâm trạng vui buồn. Thời gian cũng chẳng mấy khi được lão nghĩ đến.
Chỉ cần đâu có cá là lão tới, tranh thủ bắt càng nhiều càng tốt. Hôm qua lão
được cả giỏ đầy. Hôm nay cũng khá, đáng lẽ có thể về rồi, nhưng vì tham
nên lão cứ nấn ná bắt thêm. Lão không lo nhỡ chợ vì bất kỳ lúc nào cũng có