Thỉnh thoảng, ông sẽ dừng lại và đọc to một đoạn đặc biệt hùng tráng nào
đó. “Thật là những người đàn ông cứng rắn!” bố vui vẻ nói. “những người
mà ta chẳng muốn gặp ở đâu ngoài trang sách!”
Một buổi chiểu, bố ngẩng lên nhìn và thấy tôi đang quan sát ông. “Sao
vậy?” ông hỏi.
“Không có gì”.
“Thôi nào, có chuyện gì?
“Bố có sợ không?”
“Dĩ nhiên là không”. Ông nhìn xuống cuốn sách, rồi lại nhìn tôi. “Có”.
“Con cũng thế”.
“Dào, con trai, bố xin lỗi. Nhưng làm ơn đừng hỏi lại bố câu đó”.
Về cuối, bố hầu như chỉ ngủ. Từ dưới nhà, thỉnh thoảng, rất khẽ, tôi
nghe tiếng mẹ chơi piano. Thỉnh thoảng bố gật gật đầu trong ghế khi tôi đọc
cho bố nghe; cái áo ngủ của bố sẽ bị phanh ra và tôi nhìn thấy vết sẹo ở
bụng bố. Tất cả xương sườn của bố hở ra và hai chân bố trông như những
sợi dây cáp.
Tôi từng đọc trong một cuốn tiểu sử của một vĩ nhân rằng ông đã “qua
đời một cách yên ổn”. Tôi đoán ý tác giả định nói rằng vĩ nhân kia đã giữ
nỗi đau cho riêng mình, không muốn ồn ào, và không muốn gây phiền hà
cho những người ở lại. Bố tôi đã chết một cách yên ổn, thậm chí là thanh
thản. Cứ như thể sự nóng nảy và cô độc trong suốt cuộc đời ông thực ra là
do sợ hãi cái sân khấu cuộc đời. Ông đã đối phó với khán giả của ông –
chúng tôi – bằng kinh nghiệm của một anh hề già, ông biết khi nào thì làm
thằng hề, khi nào thì phải bảo vệ danh dự của mình. Tất cả chúng tôi đều
cảm động và ngưỡng mộ sự dũng cảm của bố, như bố đã muốn chúng tôi
làm thế. Ông mất ở dưới nhà trong cái ghế yêu thích của mình trong lúc tôi
đang viết một bài tiểu luận. Tôi ở nhà có một mình và không biết phải làm
gì. Cơ thể của bố không làm tôi sợ nhưng, ngay lập tức và mạnh mẽ, tôi nhớ
bố. Dường như có cái gì đó sai nếu để bố ngồi trong ghế như thế, vậy là tôi
