Chương 10
TƯƠNG LAI TỰ HÀNH
M
ột trong những công việc quan trọng nhất của bất kỳ lãnh đạo doanh
nghiệp nào là thấy trước những yếu tố có thể gây gián đoạn quá trình vận
hành trơn tru hiện tại. Có thể là những đối thủ mới. Có thể là những phân
khúc thị trường mới mà công ty hiện tại không phục vụ. Những thay đổi khó
đoán trong thái độ hay hành vi của người tiêu dùng có thể mang tính hủy
diệt hoàn toàn. Bất kỳ yếu tố nào kể trên đều có thể phá hủy một doanh
nghiệp hay ngành kinh doanh. Nhưng không yếu tố nào có khả năng gây
gián đoạn như công nghệ. Sự cách tân có thể biến cả một ngành trở nên lỗi
thời. Động cơ đốt trong đã tàn phá toàn diện ngành sản xuất cổ xưa và nó trở
thành câu chuyện cảnh báo cho bất kỳ ngành kinh doanh nào không muốn bị
phá hủy.
Uber nhanh chóng đe dọa biến taxi thành một ngành cổ lỗ. Công ty khởi
nghiệp này đã xây dựng một chiếc bẫy tốt hơn, hoạt động dựa trên máy móc
với một chức năng quan trọng hơn là dựa trên con người. Điều này đòi hỏi
phải thiết kế một hệ thống đáp ứng chuyến đi ưu việt – một chiếc điện thoại
thông minh hỗ trợ GPS ưu việt hơn tổng đài điều xe gắt gỏng bằng vô tuyến
– cũng như một mô hình kinh doanh hiệu suất cao hơn. Sau cùng, Uber
không đầu tư một đồng nào vào đội xe. Và trong lĩnh vực mà con người là
nhân tố quan trọng để chuyển giao dịch vụ, Uber hiếm khi phải quản lý
những tài xế tự nguyện của mình.
Vào mùa hè năm 2013, khi doanh nghiệp đang bùng nổ nhanh chóng mới
được gần ba năm, Travis Kalanick giáp mặt với một rủi ro có thể gây gián
đoạn công việc kinh doanh của Uber: những phương tiện không người lái
hay xe tự hành. Phát triển này mang theo tiềm năng thay đổi cuộc chơi lớn
đến nỗi nó có thể loại bỏ phạm vi hoạt động vẫn phải phụ thuộc vào con
