đủ lễ. Khi mẹ ghẻ nó về với cha nó, thì bà ngoại ghẻ nó có cho nó một
miếng ruộng hơn 10 mẩu, tọa lạc tại làng Hòa-hưng, có đem văn khế làm
tên mẹ ghẻ nó mà giao cho cha nó phụng thủ. Khi nó lớn lên, thường thấy
cha nó gia công bồi bổ sở ruộng, cho mướn cùng đóng thuế. Và cha nó làm
bạn với mẹ ghẻ nó cũng đã lâu năm, bà ngoại ghẻ nó có ý cho đứt miếng
ruộng, mới giao biệt văn khế, cải bộ cho mẹ ghẻ nó đứng. Nay cha nó chết,
mẹ ghẻ nó cũng chết theo, đều để gia tài lại cho nó ăn mà phụng tự. Nó
cũng phải bồi bổ miếng ruộng, cùng phải đóng thuế như khi cha nó còn
sống vậy. Còn khi cha nó chết, nó mắc lở việc buôn bán, về không kịp, có
làng xả biết, vốn chẳng phải là đi vong phế, các lời.
Hỏi ra thôn trưởng cùng hương thân làng Phú-thọ đều xưng rằng danh
Điền, thị Thành, nguyên trước làm bạn với nhau, chừng được 10 năm, có
cưới hỏi giữa làng. Lại khai ruộng ấy nguyên là ruộng riêng của Lý-thị-
Thành. Mẹ thị Thành là thị Cẩm đã hơn 70 tuổi, ở làng Hòa-hưng, có giao
một xấp văn khế, cải bộ cho Lý-thị-Thành, thường có đóng thuế cho làng
chúng tôi. Còn danh Trực, là con ghẻ thị Thành, thì có ghe cá thường hay đi
cá miền trên, một đôi tháng mới về nhà, các lời.
Hỏi ra thôn trưởng, hương thân làng Hòa-hưng khai rằng sở ruộng 10
mẩu ấy nguyên là ruộng Vỏ-thị-Cẩm, là đờn bà góa ở làng chúng tôi, mua
của danh Thông, cũng là người trong làng, có lưu văn khế; sau thị Cẩm mới
cho con, là Lý-thị-Thành, cùng cải bộ cho Lý-thị-Thành, có làng chúng tôi
thị thiền, các lời.
Hỏi ra cai tổng Dương-hòa-thượng, là Nguyễn-văn-Trị trình rằng tra bộ
làng Hòa-hưng cùng tra văn khế ruộng ấy quả là ruộng riêng Lý-thị-Thành.
Lý-văn-Tài thấy cô ruột nó làm bạn với danh Điền, mà không con; nay cô
nó chết mãn tang, ngày tháng 10 năm ngoái, nó có thưa mà đòi ruộng cô nó
lại, cái lời.
Hỏi ra thân tộc bên danh Tài là Lý-văn-Đắc, Vỏ-văn-Soạn đều xưng rằng
ruộng ấy vốn là ruộng của bà nội danh Tài, có văn khế làm chứng, danh
