Vợ để lại người xài;
Con bị người rủa thỏa.
Nghĩ lại chạnh tấm lòng;
Nhìn nhau không lả chả.
Đời cười ta chẳng có bi thương;
Ta cũng cười đời luống đoạn trường.
Ta cũng ngàn thu khó muôn hàng.
Các người đi điếu nói: vợ chồng già, chẳng khóc nhau thì chớ, nở nào lại
vổ bồn mà ca. Thầy Trang-tử bèn đi ngay vào chỗ vợ nằm, chỉ mà nói rằng:
kìa người ta nằm trơ, mình đã hiểu biết, gượng gạo mà khóc thì e thiên hạ
cười mình không biết đều, chẳng thông nơi số mạng.
75. – KHÓC LÂN.
Đức-Phu-tử làm sách xuân-thu gần rồi, xảy có người đi hái củi, gặp một
con lân, không biết mà giết lầm. Thiên hạ đồn giết nhằm lân, Đức-Phu-tử
cũng đi coi; tới nơi thấy quả là lân; bèn giậm chơn mà than rằng: Đàng -...
... ngu chi thế hề, lân phụng du, kiêm phi kỳ thì hề, lai hà cầu ; lân hề,
lân hề, ngả tâm ưu ! Nghĩa là đời Đảng đời Ngu, lân, phụng nhởi, nay
chẳng phải thì, nào cầu mà tới, lòng ta lo buồn, lân hởi!
Từ ấy người tuyệt bút, dứt việc tu sách xuân-thu, bỏ ăn bỏ uống, cứ việc
khóc lu bù, sưng hiếp con mắt. Thầy Tử-công hỏi: Lân chết mặc lân, cớ sao
mà khóc. Đức-Phu-tử đáp rằng: Lân ra, ắt có Minh Vương; ra không nhằm
thuở, mới phải người hại, lân bị hại, nghĩa là đạo ta cũng rồi.
Các đệ tử xăng văng, khuyên giải hết cách, Đức-phu-tử cũng không
nguôi lòng, túng thế phải kiếm một con bò con, kết tiền điếu sáng bao phủ
