100
•
CHUYEÅN HOÙA SAÂN HAÄN
CẤP ĐỘ SÂN HẬN
Sự tức giận của con người có nhiều cấp độ khác nhau
như sự nổi nóng, hờn mát, hung dữ, huỷ hoại và thù hận. Tuỳ
trường hợp mà phản ứng của con người có thể rơi vào một,
hai hay cả năm tình huống vừa nêu. Nếu rơi vào cả năm tình
huống đó thì phải biết đã chuốc lấy sự bất hạnh. Chính vì thế,
sự an lạc, tĩnh tại đời sống nội tâm không còn nữa. Nói cách
khác, nuôi cơn giận còn khó hơn nuôi người bệnh, bởi cơn
giận làm hao tâm, tổn trí mất hết sự an lạc!
Sự nổi nóng có thể biểu đạt qua nhiều cách thức như cau có,
bực bội, khó chịu hoặc thay đổi sắc mặt, ngữ điệu, thái độ ứng
xử, cử chỉ sinh hoạt hàng ngày gần như bị biến dạng. Người
đang giận nếu bị chứng bệnh cao huyết áp hay tim mạch thì sẽ
thấy gương mặt tái xanh. Nếu có chứng bệnh khác thì gương
mặt đỏ lên do máu dồn lên não quá nhiều, làm căng thẳng thần
kinh rất khó chịu. Sự biến dạng này được xem là hệ quả của thái
độ nôn nóng, nông nổi và rất nguy hiểm!
Trạng thái ngấm ngầm biểu đạt một cách vi tế của sân
hận là hờn mát. Sự hờn mát có thể tạo ra nỗi buồn bực, dẫn
đến thái độ ganh tị hay hiềm khích. Chú tâm vào việc làm,
lời nói của người khác từ tàng thức của mình mà không bộc
lộ ra ngoài. Khi hờn mát, con người có thói quen quay lưng,
không chú ý quan tâm, không lắng nghe, không nhìn đối diện
hay gặp gỡ với người đã tạo ra sự hờn mát cho mình dù hành
động, lời nói của người đó vô tình. Như vậy, thái độ hờn mát
khép kín cửa ngõ quan hệ truyền thông giữa mình với những
người xung quanh.
Việt Nam có câu thành ngữ, “Hơi đâu mà giận người
dưng nước lã” như là phương châm ứng xử để mình mặc
nhiên với mọi việc làm của người. Bản chất câu này rất nguy
hiểm cho việc duy trì các quan hệ. Nếu đó là phương châm