BAÁT MAÕN VAØ SAÂN HAÄN
•
61
tinh thần của nhà Phật hay không nhưng cách ông khuyên
Khuất Nguyên rất gần với đạo Phật.
Trong cuộc đời, có rất nhiều hình thái bất mãn được thể
hiện theo hai khuynh hướng:
Khuynh hướng thứ nhất, bất mãn dẫn đến nổi loạn không
liên minh hợp tác và bất mãn này sẽ kéo theo sự sân hận, đổ vỡ
giữa người với người. Khuynh hướng thứ hai là đứng trên tinh
thần của nhà Phật. Từ bất mãn tạo thành năng lực xây dựng,
đóng góp vì thấy cuộc đời hiện tại không như ý nên cần phải
dấn thân nhiều hơn, hy sinh nhiều hơn để làm được nhiều kỳ
công cho xã hội. Bằng không, sẽ bị rơi vào trạng thái ứng xử
giống như bao nhiêu phàm tình khác không thuộc về chất
liệu của Phật giáo.
Ngày nay, người Trung Hoa tưởng niệm vị quan trung
thần, can trường, nghĩa khí Khuất Nguyên bằng ngày tết Đoan
Ngọ, tức là tết mùng 5 tháng 5 âm lịch. Khuất Nguyên qua đời
do bệnh bất mãn dẫn đến tự tử tại sông Tiền Đường. Ông nghĩ,
thà chết trong trạng thái trong sạch, không say hơn là sống mà
say và bia vị ngàn đời sẽ ghi lại để người ta tưởng nhớ.
Phản ứng chọn cái chết trong trạng thái bất mãn là thái
độ không khôn ngoan. Sự trong sạch đáng tán thán, nghĩa
khí không bị say đáng ca ngợi. Nhưng giải quyết để duy
trì cái không say, không bị đục đó bằng con đường tự tử là
cách không còn lối thoát, hướng giải quyết vấn đề có thể để
lại những vết hằn của sân hận dẫn đến khổ đau từ kiếp này
sang kiếp khác. Nhà Phật dạy, đừng chịu thua khổ đau, đừng
buông tay trước nghịch cảnh. Phải bình tĩnh sáng suốt vươn
lên, để xử lý vấn đề trong mọi hoàn cảnh, đừng bao giờ chọn
một giải pháp không lối thoát. Những giải pháp tự tử dù với
lý do nào đi nữa đều là kết quả của bất mãn, tất cả có thể trở
thành động lực rất lớn để tiến thủ trong cuộc đời.
