86
•
CHUYEÅN HOÙA SAÂN HAÄN
đau cho mình. Con người thường có khuynh hướng ôm lòng
sân dính liền với nạn nhân. Lẽ ra, cần phải phóng thích để
hóa giải gốc rễ khổ đau cũng như những nguyên nhân không
lý giải hết được. Ôm nỗi khổ niềm đau của người khác vào
lòng thiếu phương pháp sẽ làm cho nỗi khổ niềm đau được
lan truyền, mở rộng.
ĐỪNG NUÔI “GIẬN” QUÁ MỘT NGÀY
Tổ Trung Hoa dạy một câu rất ấn tượng, “Tăng hận bất
quá nhật” như lời tâm niệm chuyển hóa lòng sân hận. Nghĩa
là, người xuất gia nếu có sân giận, khó chịu, nổi nóng với bất
cứ ai, trong bất kỳ tình huống nào, với sự kiện gì thì đừng
bao giờ nuôi giữ quá một ngày. Tức là, vẫn thông cảm với
cơn giận nhưng không để sân giận trong lòng lâu. Biết rằng,
phàm phu thì nổi nóng là chuyện bình thường. Cho nên, hãy
thông cảm với họ. Nhưng phải ý thức rằng nổi nóng là sai
lầm, đừng nhiệt tình nuôi nó bằng thực phẩm cảm xúc hơn
một ngày. Nuôi dưỡng lòng sân hận không có lợi ích gì cả.
Người khôn ngoan phải ứng xử với bốn tiêu chí nêu trên
mới chuyển hóa được cảm xúc sân hận trong trường hợp
trung gian bảo vệ người thiệt thòi hoặc bảo hộ chính mình.
Để hỗ trợ những chân lý tháo gỡ tận cùng gốc rễ bế tắc
mà đức Phật trình bày, Ngài đưa ra các dụ ngôn chuyển hóa
dưới hai góc độ. Một là, lấy giá trị của ức niệm, tức là ghi
nhớ nhận thức lời Phật dạy. Hai là, lấy hệ giá trị của ý thức
trong phương diện ứng dụng làm nền tảng để đối chiếu và so
sánh tác hại của sân. Lúc đó, hành giả sẽ từ bỏ lòng sân một
cách rất dễ dàng. Đức Phật nâng cao vai trò của ý thức và tuệ
giác trong tiến trình nhận diện nỗi khổ niềm đau.
Đức Phật dạy rằng, có một số Tỳ kheo rất thuần thục
trong con đường tu tập. Khi mới vào chùa, các vị này vẫn còn
