Sự sử dụng nữ tù binh của phe chiến thắng đương nhiên là có tính
chất ép buộc nhưng cũng có thể thấy là điều bình thường. Trường hợp
gặp phản kháng như Mỵ Ê là đặc biệt. Lý Thái Tông là “the right man
in the wrong place”. Ông hấp tấp không lường được tâm cảm của kẻ
thấy cảnh nước mất nhà tan còn sờ sờ trước mắt, và còn có sông nước
thuận tiện bên cạnh tù binh, chứ nếu ông từ từ đưa về Thăng Long, an
trí ở cung Ngân Hán xây xong thì Mỵ Ê hẳn cũng như bà chúa Lẫm,
bà chúa Dệt Lĩnh nào đó được chia phần ruộng của ông hoàng đế điền
chủ, sẽ thu lúa ruộng, trông coi quan nô tỳ trồng dâu nuôi tằm, an
hưởng phúc mới, không cần phải tạo ra một cái chết bất đắc kỳ tử làm
hoảng sợ ông vua của một thời lẫn lộn thần người, phải xây miếu đền
để cầu xin tha thứ. Các nho thần về sau cũng chỉ là làm việc phụ họa,
tán tụng người chết theo quan điểm của mình học được, vừa tỏ lộ được
sự thông thái, vừa để vớt vát uy tín cho đấng quân vương vốn chưa
từng sống như mình tưởng.
Sinh hoạt riêng tư ở cung đình tuy không bày tỏ nhưng ta thấy
được sự biểu lộ tính dục trong các tên cung điện. Bỏ qua các tên sang
cả thì ta thấy “cung” chỉ là “phòng”, “điện” chỉ là “nhà” để hiểu những
diễn biến bên trong mà không ngạc nhiên. Lê có các điện Phong Lưu,
Tử Hoa, Bồng Lai, Cực Lạc, và chỗ nằm ngủ được gọi là Trường
Xuân. Các danh xưng cùng ý nghĩa hưởng thụ xác thịt đó khiến ta ngờ
rằng người đặt tên lầu Đại Vân mà Lê Hoàn khoe với Tống Cảo, hẳn
có chủ ý liên hệ với chuyện “mây mưa”. Lý Thái Tổ cho mở cửa Phi
Long thông với cung Nghênh Xuân, có nghĩa là con rồng cao cấp sẽ đi
qua cửa ấy để hưởng thú vui chăn gối, cũng như tất phải chung nhà
với cung nữ nên một chỗ của những người này có tên là Long Thụy,
cùng tên với điện Long Thụy được giảng rành rẽ: “làm chỗ cho vua
ngủ nghỉ”. Cung Long Thụy được xây cùng với cung Thúy Hoa cho
cùng mục đích, và khi nơi này xong thì có việc khánh thành trang
trọng, đại xá, ban thưởng, trong khi sử quan không hề nói đến cuộc
khánh thành nào khác. Lý Nhân Tông thì có cung Hợp Hoan (1089)
