dâm với Thiên Cực lại xảy ra ở Gia Lâm, nơi này rõ ràng là cách xa
Lạng Châu, khó thể liên kết với Quan nội hầu Vương Thượng, mà lại
gần với Thăng Long của cô Hai đang làm nguyên phi nơi ấy hơn, và
cô Hai trước kia cũng đã từng ở trong nhà Tô Trung Từ. Chuyện Phạm
Du thông dâm với Thiên Cực đã xảy ra khoảng thời gian cô Hai lấy
vương tử Sảm (tháng 7âl. 1209), và điều này là đáng chú ý: Phạm Du
bận bịu với Thiên Cực, lỡ hẹn quân tình, bơ vơ bỏ thuyền lên bộ liền
bị hai tướng bắt đưa cho vương tử Sảm giết đi. Không phải ngẫu nhiên
mà kẻ ngoại tình bị bắt lại được dẫn giải về cho ông chồng bị mọc
sừng. Lê Tắc (An Nam chí lược, tr. 222) cho biết “hồi gần đây”, lúc
chưa có chuyện chuộc tiền thế mạng thì người chồng được tự chuyên
giết chết gian phu. Tên Vương Thượng cũng có thể hiểu theo nghĩa
khác. Đó là chữ theo lối ngày nay, viết thường, chỉ sự tôn xưng:
”vương thượng” chỉ vương tử Sảm, lúc bấy giờ đã được họ Trần bỏ
vương tử Thầm, tôn là Thắng Vương. Sự nối kết ”vương thượng” với
Quan nội hầu Vương Thượng ở Lạng Châu là lầm lạc của sử gia, hay
của người sau chép lại sách. Như thế ta gần như đã nối kết được công
chúa Thiên Cực và cô Hai họ Trần trong thời chưa vinh hiển, còn đầy
quá khứ buông lung, phóng túng như những người con gái, con trai
khác của thời đại.
Đã nói, ĐVSL không chừa những chi tiết sỗ sàng, thường tục như
trong chuyện Nguyễn Tự (1212), một tướng ngang ngửa tung hoành
thời đại, đánh trận bị trúng tên, về nghỉ, hơn 10 ngày “vì lầm lỡ ăn
nằm với đàn bà nên khí độc (?) phát lên mà chết”! Ông cậu Tô Trung
Từ không chừa cả cô cháu nên ban đêm lẻn vào nhà (cung vua! nên bị
giết là phải) rồi cũng được cháu Trần Tự Khánh chôn cất tử tế. Cô Hai
họ Trần “có nhan sắc” (sử quan nhắc lại nhận định của vương tử Sảm),
lấy chồng tuy thuộc dòng hoàng phái, có cơ nối ngôi Trời, nhưng làm
nguyên phi của một ông vua khốn khổ thì cũng chẳng là vị trí để cô bỏ
thói quen lúc còn là người “tự do”, lúc không quên nhìn sang kẻ khác.
Đoạn văn của ĐVSL kể lại không thô tục nhưng đầy hấp dẫn, mở rộng
