THÊM CHÚT TIỀN CHO TOÀN THƯ
L
ê Quý Đôn trong lúc lan man bàn chuyện cổ kim cũng nhận ra
đồng tiền Thiên phúc của Lê, nhưng các sử quan Việt lại không làm
nổi một thiên Thực hóa chí như ở nơi họ bắt chước việc viết sử, để
người sau có căn cứ mà lưu tâm đến chúng. Trong các tư gia, người ta
giữ vài đồng tiền phòng khi cần xin xăm, thỉnh thoảng một vài nhà giữ
được vài xâu tiền tình cờ móc lên từ ruộng vườn, hay cố tình lưu lại
một xâu với mỗi đồng tiền một niên hiệu để lấy phước, cái phước bám
víu vào danh vị của ông vua, thiên tử. Và thế là theo với sự tăng tiến
của thời đại, chúng ta có những nhà cổ tiền học Việt Nam. Nói như
vậy cũng không phải là oan, bởi vì họ là những nhà sưu tập trở thành
cổ tiền gia chứ không phải là nhà cổ tiền học đi sưu tầm nghiên cứu.
Tất nhiên với tình hình phát triển thấp kém của đất nước, trong đó phải
kể thêm yếu tố về quan điểm chính trị có khi gây sự phủ nhận ngay cả
trong vô thức, thật khó có thể đòi hỏi hai hạng người ấy đạt đến mức
độ thành công cao được.
Những năm gần đây người Việt hải ngoại tương đối có phương
tiện nhiều hơn đã chen vào trong những cuộc tìm kiếm, thủ đắc các
tiền Việt hiếm cạnh tranh với người ngoại quốc, đã mở những luồng
thông tin trên hệ thống Internet để trao đổi kiến thức, hiện vật. Do đó
lại thấy xuất hiện thêm những đồng tiền xếp vào hạng không rõ nguồn
gốc: Tây dương phù bảo, Nam vương cự bảo... có vẻ cũng không xa
thời nay là mấy. Tiền quý hiếm đã được định giá cả ngàn đô la trong
các cuộc trao đổi; tiền lên giá đến nỗi Thái Lan cho đúc đem vào bán
ở Việt Nam! Một người vượt biên mang theo đồng Bảo hưng quý hiếm
đã đem cất vào két nhà băng. Một người hình như đã có đủ các loại
