Một tên SS đi xe đạp qua. Đó là Rudi, tên Blockfuhrer. Dừng lại, chú ý, bỏ
mũ xuống. Sale brute, celui-là. Ein ganz gemeiner Hund."
Với cậu ta nói
tiếng Pháp hay tiếng Đức chả khác gì nhau thì phải? Không khác gì, cậu ấy
có thể nghĩ bằng cả hai thứ tiếng. Cậu ấy đã ở Liguria một tháng, cậu ấy
thích nước Ý và muốn học tiếng Ý. Tôi rất vui lòng dạy cậu ấy tiếng Ý:
chúng ta không làm được sao? Làm được. Làm luôn ấy chứ, đằng nào cũng
thế, quan trọng là không để mất thời gian, không phí mất một tiếng đồng hồ
này.
Tay người Roma - Limentani - lê bước ngang qua với một cái bát giấu dưới
áo. Pikolo chăm chú nghe, cậu ta nghe được vài từ chúng tôi nói chuyện và
vừa cười vừa nhắc lại: "Zup-pa, cam-po, ac- qua."
Tay chỉ điểm Frenkl đi qua. Nhanh chân lên, không biết thế nào được, cái
thằng ấy chỉ thích hại người.
... Khúc ca Ulysses. Không hiểu tại sao và thế nào mà tôi lại nghĩ đến nó:
nhưng chúng tôi không có thời gian chọn lựa, một tiếng đồng hồ không còn
được một tiếng nữa rồi. Nếu Jean thông minh cậu ấy sẽ hiểu được. Sẽ hiểu
thôi: hôm nay tôi thấy mình thật giỏi.
... Dante là ai? Thần khúc là gì? Nếu ta cố giải thích ngắn gọn Thần khúc là
gì thì sẽ thấy cảm giác mới lạ lùng thế nào nhỉ. Địa ngục được chia thế nào,
có những hình phạt gì. Virgilio là Lý trí, Beatrice là Thần học.
Jean rất chăm chú. Tôi bắt đầu, chậm rãi và chính xác:
... Tia cao nhất của ngọn lửa cổ xưa
Bắt đầu lay động và nói thầm thì,
Như đang lung lay trước gió.
Ngọn lửa chao đi đảo lại,
