Meister Nogalla - tay giám sát người Ba Lan cứng nhắc, nghiêm khắc và
lầm lì - thân chinh chỉ đạo việc chuyển trụ. Giờ thì ống trụ đã nằm trên mặt
đất và Meister Nogalla nói: "Bohlen holen".
Tim chúng tôi thắt lại. Thế có nghĩa là "chuyển tà vẹt" để làm thành một con
đường giữa đống bùn nhầy nhụa này rồi dùng đòn bẩy đẩy cái ống trụ vào
ến trong xưởng. Tà vẹt thì bám chặt vào đất, nặng đến tám mươi cân; ngang
ngưỡng chịu đựng của sức chúng tôi. Những tay cao to nhất trong chúng tôi
nếu làm việc hai người một có thể vác tà vẹt trong vài tiếng, còn với tôi thì
đó là cả một sự tra tấn. Sức nặng của nó nghiến vào xương vai tôi, chỉ sau
một lần vác tôi đã thành vừa mù vừa điếc vì cố quá sức và sẵn sàng làm bất
cứ chuyên gì để tránh không phải đi chuyến thứ hai.
Tôi thử tìm cách để được ghép đôi với Resnyk, anh ta có vẻ giỏi làm, hơn
nữa vì cao hơn tôi nên anh ta sẽ gánh phần lớn sức nặng. Theo nguyên tắc
thì Resnyk sẽ khinh bỉ từ chối tôi và sẽ ghép cặp với tay nào khác cũng cao
lớn; lúc ấv tôi sẽ xin đi vệ sinh và sẽ ở lại đó càng lâu càng tốt, rồi tôi sẽ tìm
cách trốn vào đâu đấy dù biết rõ mình sẽ bị tìm thấy ngay lập tức, bị nhạo
báng và bị đánh; nhưng dù là thứ gì thì cũng còn hơn cái công việc này.
Nhưng không phải vậy, Resnvk chấp thuận, không những thế anh ta còn tự
nâng thanh tà vẹt lên và cẩn thận đặt xuống vai phải của tôi; rồi anh ta nâng
nốt đầu kia lên, khom người đặt lên vai trái và chúng tôi vác đi.
Thanh tà vẹt bám đầy tuyết và bùn, mỗi bước đi nó lại đập vào tai tôi, tuyết
rơi vào cổ tôi. Sau khoảng năm mươi mét tôi đã đến cái ngưỡng mà con
người ta có thể chịu được, theo lý thuyết: đầu gối khuỵu xuống, vai đau như
thể bị kìm kẹp chặt, mất cân bằng một cách nguy hiểm. Mỗi bước chân tôi
lại cảm thấy giày sục vào lớp bùn tham lam, cái lớp bùn Ba Lan hiện hữu
khắp nơi thành nỗi rùng rợn đơn điệu úng ngập tháng ngày của chúng tôi.
Tôi cắn chặt môi: chúng tôi đều biết một cơn đau do tác động từ bên ngoài,
dù nhỏ cũng có thể kích thích huy động năng lượng dự trữ cuối cùng. Những
