nhiệm vì áo là thuộc về Lager. Thế là Kapo sẽ đánh họ, cho họ một cái áo
khác mà sớm muộn họ sẽ lại bán đi tiếp.
Những tay buôn chuyên nghiệp đã ở chợ, mỗi người vào cái góc quen thuộc
của mình: đầu tiên trong số đó là những tay Hy Lạp, bất động và im lặng
như những con nhân sư, ngồi xổm sau những bát xúp đặc sánh, thành quả
công việc của những vụ sắp xếp và của tình đoàn kết dân tộc. Hội Hy Lạp
giờ chỉ còn rất ít, nhưng là hàng đầu trong việc cống hiến vào diện mạo của
trại và vào ngôn ngữ quốc tế trao đổi ở đây. Ai cũng biết "caravana" là cái
bát, "la comedera es buena" là xúp ngon; từ để chỉ một hành động trộm cắp
nói chung là "klepsi-klepsi" thi rõ ràng là gốc Hy Lạp. Những người sống
sót ít ỏi từ cộng đồng Do Thái ở Salonica đó, với hai ngôn ngữ chính tiếng
Tây Ban Nha và tiếng Hy Lạp và với những hoạt động đa dạng, quả là cả
một kho chứa trí tuệ cụ thể, trần tục và tỉnh táo, trong đó truyền thống của
mọi nền văn minh vùng Địa Trung Hải hòa trộn vào nhau. Việc những trí tuệ
ấy chuyển thành những kỹ năng khoa học và hệ thống để trộm cắp, để chiếm
lấy quyền hành và đọc quyền ở chợ cũng không khiến người ta quên rằng
bọn họ rất ghét cái ác bản tính hay quên sự tỉnh táo đáng kinh ngạc của họ
để bảo tồn long tự trọng vẫn còn tiềm tàng. Những đức tính ấy biến những
người Hy Lạp thành một cộng đồng hạt nhân gắn kết nhất và xét về những
mặt vừa nêu thì còn là văn minh nhất.
Có thể tìm thấy ở Chợ những tên chuyên thó đồ nhà bếp, áo khoác căng lên
với những chỗ phồng đáng nghi. Trong khi xúp có giá khá ổn định (nửa
phần bánh đổi được một lít xúp), giá của củ cải, cà rốt, khoai tây lại dao
động rất nhiều, phụ thuộc vào nhiều yếu tố trong đó có cả sự cần cù và liêm
khiết của các phiên lính gác đêm ở kho.
Mahorca cũng được mang bán: Mahorca là một loại thuốc lá phế phẩm,
hăng và cứng, vẫn được bán ở Kantine trong loại hộp năm mươi gam, đổi
lấy những "phiếu thưởng" mà Buna phát cho những người làm việc giỏi
nhất. Nhưng việc phát phiếu được thực hiện bất quy tắc, bủn xỉn và bất công
rõ ràng. Thế nên phần lớn các phiếu thưởng thường lọt vào tay của Kapo
