tìm gò hố, cho trâu lên chân đê. Mây mù. Cả ngày hôm ấy không có mặt
trời, bóng tối xuống nhanh tưởng chừng trông thấy.
Ông Bút còn cách bờ đê một quãng. Con nghé đang gậm cỏ trên mặt đê,
vừa kêu vừa chạy xuống đón mẹ. Một chiếc xe tay đi tới. Người phu lật đật
tránh con nghé, cáu kỉnh, chửi mấy câu. Anh ta chửi con vật, chửi cả kẻ nào
đi chăn mà không trông. Ông Bút ngẩng lên. Ông mở to đôi mắt lèm nhèm
nhìn người ngồi trong xe, lẩm bẩm:
- Quái, ai như cậu tú nhà!
Ông bì bõm khẽ hất cái cày cho trâu đi nhanh. Xe trên đê cũng vừa vặn
đến gần. Ông Bút không ngờ gì nữa, gọi rối rít:
- Cậu cả, cậu tú! Cậu mới về.
Thái bảo đỗ xe. Nhìn thấy người lão bộc già nua của gia đình anh làm
lụng khó nhọc, anh thấy lòng nao nao buồn và thương xót. Nước ruộng bắn
lên mặt ông Bút khô đi thành những mảng bùn lờ đờ đỏ chát loang lổ trên
mớ tóc hoa râm búi củ hành và bộ mặt đen bóng có cái trán hói, vết nhăn
chằng chịt, bộ râu cằm ngắn cụt.
- Khốn khổ, suốt tháng quanh năm nhem nhuốc vì ruộng đất.
Con trâu đã tới bờ. Khi nó cất được hai chân sau lên thì bùn và nước
cũng bắn theo. Con nghé vừa xuống tới, chạy quanh mình mẹ, rúc ào bụng
mẹ như lúc bú. Con mẹ phì phì hít hơi con, rồi ra sườn đê gặm cỏ nhai ràn
rạt.
Ông già Bút mình trần đóng mảnh khố, đặt cày xuống đất, tươi cười:
- Lâu lắm cậu mới về.
Thái đáp:
- Về, buồn chết đi được. Vả có việc gì mà về.
Mặt ông Bút hơi tối lại. Thái biết ông đau đớn vì câu nói, tuy anh thực
tình, nhưng ông, một người suốt cả một kiếp chỉ bám chặt lấy làng, lấy xóm
ắt phải cho là tàn nhẫn. Nên anh nói lảng đi:
- Nước đã lên, lại mưa mãi…
