Quận Ký.
Ông bà Quận, Cố ông, Cố bà đã bằng lòng, tỏ lời ban khen dân sự ở đây
còn biết ơn hơn cái lũ dân ngày trước ở Bắc Ninh, hồi “anh huyện nó” còn
lãnh mệnh triều đình chăn dắt chúng. Dân gì mà bạc như vôi, quan nào đến
cũng gặp toàn xương xẩu.
- Tết buồn bỏ mẹ, thôi thôi, tôi về Hà Nội chơi xuân đây. Không thể nào
chịu được. Cứ như là đày ở Thượng du ấy.
Rosa Yến tiểu thư kêu như vậy. Bà Quận đã toan cự cô em, nhưng rồi
cũng nhận rằng cô em kêu là phải, vì pháo mừng xuân chẳng thấy, chỉ toàn
liên thanh nổ như khua mẹt đuổi gấu ăn trăng. Cố bà Cố ông đã định mắng
Rosa là hư hỏng, ngựa quen đường cũ, vụ án hai thằng trai trẻ đâm nhau
chết đứt vì tranh đoạt cô vẫn còn vang Hà Nội, bây giờ dẫn mặt về làm gì
cho thiên hạ chửi. Nhưng rồi cả hai Cố đều yên lặng đồng tình rằng không
thể ăn Tết ở cái xó quê mùa này được nữa.
Song tất cả những lời ca thán cũng không có hiệu quả bằng một cái nhăn
mặt của công tử Khánh, chiều ngày mồng một Tết.
- Tết mà chú chẳng được đi xem hát, xi nê! Chán lắm, chú buồn. Chú đi
đây!
Chữ “đi” mỗi lần ở miệng công tử thốt ra là một lần khiến cho ông Quận,
nhất là Cố ông, phải hết hồn. Ờ, chú dỗi, nhất định chú đi thì chết hết. Công
tử bỏ cơm khiến cả nhà cuống quít. Sau nửa ngày thì thầm bàn tán, cụ Cố,
ông Quận, đều vô kế khả thi, không biết làm thế nào cho công tử vui với
Tết.
Sau cùng, ông Quận gọi lính hầu vào vấn kế.
Một anh lính già, vốn là chú Cai cơ đắc lực của ông Huyện, bây giờ là
mưu sĩ của ông Quận chau mày nghĩ một phút, hãm một điếu thuốc lào, rồi
cười ha hả:
- Bẩm quan, có kế rồi, cách đây ba hôm, có bắt được mấy thằng lái thuốc
lào ở làng Cồi, dự định sang sông. Chúng vẫn bị giam dưới lô cốt. Tra
khảo, biết rằng chúng xưa kia có nghề hát chèo, xuân thu vẫn đi hát đám.
