kính nhỏ lấy bao thuốc lá, bóc đầu giấy sẵn đặt vào đĩa trầu. Giọng thân
mật, cô bảo Vĩnh:
- Nhà em sẵn nồi than hồng sấy cau, bác Vĩnh có rét, em bưng ra bác
sưởi.
Vĩnh ngước nhìn Nhàn, anh khẽ lắc đầu.
- Thôi, cảm ơn cô, trời này đã lấy gì làm rét.
Vĩnh uống cạn bát chè tươi, chụp mũ cát két lên đầu, đứng dậy. Anh móc
túi, đặt vào đĩa hai đồng chinh, bước ra thềm. Bóng Vĩnh in chếch lên bóng
cây bàng khẳng khiu ngoài mảnh sân hẹp sũng nước mưa. Tiếng guốc Vĩnh
rào rạo, mất dần trên những lối đi đầy than vụn lờ mờ dưới ánh sáng mấy
cây đèn dầu trồng theo dọc bến tàu.
Giọng hát ru em của Nhàn buồn rười rượi, vẳng bay theo gió bên tai
Vĩnh. Anh cắn môi, nhai nghiền đầu mẩu thuốc lá đang lóe cháy trong bóng
tối đen đặc quấn lấy mình. “Sao con bé mãi chẳng lấy chồng cho xong
chuyện. Yêu mình làm gì, thêm bận bịu mình ra thế này!”.
❉❉❉
Vĩnh vào nhà cai Cửu. Đây là sòng bạc của cai Cửu mở ra lấy hồ, bóc lột
bọn phu mỏ và phu bến. Anh nào say gỡ, say đánh mà không có tiền thì hắn
cho vay, rồi đến ngày lĩnh tiền, hắn sẽ trừ, tính thêm cả lãi. Có lắm anh, kỳ
lĩnh lương không còn lấy một đồng xu.
Vĩnh thấy cái tai họa ấy đã khuyên nhủ anh em nhưng đó là một việc làm
vô ích. Đêm mùa đông ở cái bến tàu hẻo lánh này, người ta, sau một ngày
làm ăn cực nhọc nếu không đánh bạc thì cũng phải hút thuốc phiện, hay
uống rượu cho say khướt mà thôi.
Bọn phu phen ở đây phần nhiều ở phương xa tới làm ăn, số đông không
có vợ con gia đình. Họ chia nhau từng tốp ba bốn người dựng một cái lều
trên núi hay dưới bãi, sống chung đụng với nhau. Ngày Tết họ bỏ lều
không, kéo về quê hương, chỉ còn lại gia đình Vĩnh. Những ngày đó bến
vắng tanh vắng ngắt, các ống khói ở trong sở mỏ, sở than không nhả một
tia khói lên trời. Xa các bạn, Vĩnh một mình đi thẩn thơ dưới bãi, nhìn mấy
con tàu đầy hành khách chạy ngoài sông. Ông Cử thì tay chắp sau lưng,
