đuổi theo sau. Lúc này, thấy tôi, họ chỉ trợn mắt nhìn, đành cho theo vậy.
Chúng tôi đứng xem họ đấu vật. Tôi còn nhớ rõ mồn một cái gã đô vật
của Sơn Hạ to lớn lạ lùng, gã đã thắng tất cả đô vật khác trong mấy ngày
liền. Gã ta thách đô vật các nơi xem ai dám đấu tiếp. Có một người cũng to
lớn chẳng kém gì gã ta xông vào. Mọi người đứng xem thì thầm bảo nhau
đó là một tay thuyền chài ở vùng khác, vật có tiếng xưa nay. Rút cuộc, gã
đô vật làng Sơn Hạ bị thua. Lúc sẩm tối, chúng tôi đang ngồi uống rượu
trong quán, cô con gái bà hàng chạy về cười rú lên báo tin ngoài rừng dừa
mới có một cái xác lòi cả ruột. Cô ả thản nhiên nhổ cốt trầu rồi tiếp: “Đó là
xác tay đô vật thuyền chài bị anh đô vật làng Sơn Hạ mình giết đấy!”.
Ăn uống xong thì sẩm tối. Chúng tôi vào đình. Mới bước đến sân đình,
tôi đã sởn tóc gáy vì thấy những cây thiết lĩnh, giáo mác sáng loáng cắm
trên hai giá tre bày hai bên, dưới những lá cờ ngũ hành xanh đỏ. Bọn tuần
tráng anh nào cũng khỏe mạnh đi đi lại lại. Trong đình, ở hai gian bên có
mấy đám thò lò, xóc đĩa. Tiếng cười thét ầm ầm như chợ vỡ. Thỉnh thoảng
lại có cuộc đánh nhau; con gái, trẻ con chạy ùa cả ra ngoài. Giữa đình,
phường chèo đang hát. Phường hát này mà dám nhận đám ở đây chắc cũng
phải là một phường hát có gan, tay trùm cũng phải là tay ăn chơi giỏi võ.
Có một người kể chúng tôi nghe: “Một năm, phường hát này có cô đào
đẹp lắm. Anh con trai một ông vạn ngỗ nghịch, võ nghệ giỏi xưa nay, tròng
ghẹo cô đào hát. Bố cô đào đánh ngay con trai ông vạn ở giữa đình. Anh
trai này bị thương, nhưng anh ta không tính việc báo thù. Sáng hôm sau anh
làm cơm rượu ra đình mời cả phường vào thết đãi. Từ đấy, phường hát này
được trai làng Sơn Hạ phục và cũng từ đấy hễ có hội hè đình đám là
phường lại được dân Sơn Hạ đi mời.
Chúng tôi ra đám hát trống quân. Gái làng này đẹp lắm, cô nào hát cũng
hay. Trai trong làng, trai các nơi, hễ anh nào hát thua thì bị các cô làm cho
xấu hổ, cho nhục nhã. Các cô bảo trẻ con lẻn vào đứng sẵn sau lưng, anh
nào thua, tức thì chúng đổ ngay nước tiểu vào đầu, vào quần áo. Mà anh
nào thắng thì có thể bế xốc ngay cô gái lên đùi, cũng có thể dắt cô ấy vào
