Nhưng anh đã đứng lên, nhìn thẳng chúng tôi trong con mắt:
- Tới giờ?
Chính đó là lúc con người xuất hiện. Chính tại đây là chỗ con người
đứng ngoài vòng dự toán của luận lý: viên đội mỉm cười! Thế là nghĩa lý
gì? Cám dỗ nào lôi? Du hoặc nào cuốn? Tà dục nào lung trạo suốt tâm
linh? Tôi nhớ lại một đêm Paris. Đêm đó, Mermoz và tôi đã yến tiệc tạc thù
với vài bè bạn, mừng một chu niên nào đó chẳng nhớ. Tinh sương tờ mờ,
hai đứa còn ngồi tại quán rượu, chán chường vô độ vì cái vô độ của uống,
đã ăn, đã cười, đã nói đến ăm ắp buồn nôn rã rời vô lối. Nhưng trời hửng
sáng, Mermoz đột ngột chụp lấy cánh tay tôi bóp mạnh đến nỗi nghe cả
mấy móng tay anh bấm vào. “Anh nhớ chứ, giờ này tại Dakar…”. Giờ này
các anh thợ máy đang dụi mắt, lột lớp vải bọc chong chóng phi cơ, giờ này
phi công đi hỏi khí tượng, giờ này mặt đất chỉ còn đón bàn chân nao nức
của bạn đồng nghiệp qua lại dập dìu. Trời ửng hồng rồi, yến tiệc soạn sửa
rồi, nhưng cho ai kia, khăn bàn trải ra rồi cho một lễ hội mà chúng tôi sẽ
không làm thực khách tham dự. Những kẻ khác đang liều mình…
“Tại đây sao mà dơ dáng…”
Mermoz dứt lời.
Còn anh, anh đội, yến hội nào anh được mời vào tham dự, rất đáng liều
thân?
Trước kia, tôi đã từng được nghe anh thổ lộ tâm tình. Anh đã từng kể lại
chuyện đời anh: một chân kế toán lai rai đâu đó tại Barcelone, tại đây anh
đã tháng ngày biên chép hàng ngàn con số, và anh không bận tâm nhiều vì
những chia rẽ trong nước anh. Nhưng một thằng bạn anh bỗng tòng quân,
rồi một thằng thứ hai, rồi một thằng thứ ba, và anh bỗng ngạc nhiên nhận
thấy mình đang chịu một cơn biến đổi dị thường: công việc làm bỗng dần
dần thấy tẻ nhạt vô nghĩa. Những vui chơi, những lo nghĩ, những tiện nghi
tủn mủn, thảy thảy biến thành những thứ gì đâu của một xa xôi quá vãng.
Nhưng đó chưa phải là cái hệ trọng. Cho tới lúc nghe tin một thằng bạn
chết, tử trận bên Malaga. Thằng bạn cũng chẳng phải là chí thiết chi cho
