Cảm thấy bồn chồn và hơi ái ngại cho bản thân, chiều tối hôm ấy,
Kunta rời khỏi lều, đi dạo một mình, mặc dầu không dứt khoát chủ định đi
đâu, bước chân nó cứ thế hướng tới đám trẻ con say mê, mặt sáng bừng
trong ánh lửa trại, quây vòng quanh các bà già đang kể những câu chuyện
ban đêm cho lứa kafô của làng. Dừng lại gần vừa đủ để nghe - những
không sát tới mức lộ ra là mình đang lắng nghe - Kunta ngồi xổm xuống,
giả tảng như xem xét một phiến đá dưới chân mình, trong khi bà già nhăn
nheo vẫy vẫy đôi cánh tay gày đét và nhảy chồm chồm quanh khoảng trống
trước mặt bọn trẻ như thể đang diễn lại tích chuyện về bốn nghìn chiến sĩ
dũng cảm của vua xứ Kaxun xung trận trong tiếng sấm rền của năm trăm
trống trận lớn và tiếng rúc của năm trăm tù và bằng ngà voi. Đó là một câu
chuyện nó đã nghe nhiều lần quanh những đống lửa hồi còn bé và nhìn
những bộ mặt với cặp mắt thao láo của Mađi ngồi ở hàng đầu và Xuoađu
ngồi hàng sau, không hiểu sao nó cảm thấy nao nao buồn khi nghe lại câu
chuyện đó.
Với một tiếng thở dài, nó đứng dậy và chậm rãi bỏ đi - không ai để ý
tới nó, cả lúc đi cũng như lúc đến. Ở đống lửa nơi Lamin ngồi cùng đám
bạn xướng những câu kinh Koran và bên một đống lửa khác, nơi Binta
cùng các bà mẹ khác đang chuyện gẫu về các ông chồng, về gia sự con cái,
bếp núc, khâu vá, trang điểm, chải đầu vấn tóc, nó cũng cảm thấy lạc lõng
như thế. Đi qua những đám ấy, cuối cùng nó thấy mình đứng dưới những
cành xòe rộng của cây bao-báp, nơi cánh đàn ông làng Jufurê ngồi quanh
một đống lửa thứ tư bàn công việc làng và những vấn đề quan trọng khác.
Cũng như nó đã cảm thấy quá lớn để được chấp nhận ở đống lửa thứ nhất,
tới đây nó lại cảm thấy quá trẻ để được vời đến. Song không còn chỗ nào
khác để đi, Kunta đành ngồi vào đám ở vòng ngoài - ở rìa lớp người thuộc
lứa tuổi Ômôrô ngồi gần đống lửa hơn và lớp người trạc tuổi vị kintangô
ngồi sát bên trong nhất, giữa Hội đồng Bô lão. Vừa ngồi xuống, nó liền
nghe thấy một vị hỏi:
"Có ai biết bao nhiêu người của chúng ta hiện đã bị bắt lén không?"
