các thứ đồ ấy vừa quý lại vừa mới tinh. Trừ phi người mượn đồ có nhân
chứng đưa ra bằng cứ bác bỏ điều đó, còn thường thường anh ta đều được
lệnh phải đền hoặc thay thế thứ đồ kia bằng một cái mới giá trị ngang như
thế. Kunta còn thấy những người giận dữ buộc tội người khác dùng ma
thuật reo rắc vận rủi cho mình. Một ông trình bày rằng có người đã lấy một
cái cựa gà trống chạm vào ông ta, làm cho ông ta ốm rất nặng. Một người
vợ trẻ khai rằng bà mẹ chồng mới đã giấu một thứ cây bụi nào đó vào trong
bếp của mình, khiến cho nấu nướng bất cứ cái gì cũng đâm hỏng. Và một
bà góa lu loa rằng một ông già giở giọng tán tỉnh bị bà cự tuyệt, đã lấy vỏ
trừng tán thành bột rắc lên lối đi của bà, khiến cho bà mắc vào một chuỗi
dài những chuyện phiền phức và bà liền mô tả những phiền phức đó. Nếu
vấn đề được trình bày với bằng chứng hùng hồn, đầy đủ về động cơ và kết
quả của trò ma thuật, Hội đồng sẽ lập tức ra lệnh đánh trống mời vị pháp sư
lưu động gần nhất tới Jufurê để xua tà, phí tổn sẽ do kẻ làm điều xấu phải
chịu.
Kunta thấy các con nợ được lệnh phải thanh toán sòng phẳng, dù có
phải bán của cải đi, hoặc nếu không có gì bán thì phải làm trả nợ cho người
cho vay. Anh thấy những nô lệ tố cáo chủ tàn ác, hoặc cho ăn ở chẳng ra
sao, hoặc lấy quá nửa những gì do lao động của người nô lệ sản sinh ra.
Đến lượt chủ lại buộc tội nô lệ ăn gian bằng cách giấu giếm một phần sản
phẩm của họ, hoặc làm việc không đủ mức, hoặc cố tình đánh gẫy nông cụ.
Kunta thấy Hội đồng cân nhắc rất cẩn thận các bằng chứng trong những vụ
này cùng với lai lịch thành tích mỗi người trong làng và không phải là hãn
hữu mà thanh danh của một số nô lệ lại rất tốt đẹp hơn chủ họ!
Song đôi khi, giữa chủ và nô lệ không có tranh chấp gì. Thật vậy,
Kunta đã từng thấy họ cùng đến xin phép cho nô lệ cưới người trong gia
đình của chủ. Nhưng bất cứ cặp nào định lấy nhau, trước hết phải được
phép của Hội đồng. Những đôi mà Hội đồng xét là có họ quá gần với nhau,
bị từ chối phắt, nhưng đối với những cặp không bị coi là như thế, cũng phải
có một giai đoạn chờ đợi một tuần trăng từ lúc yêu cầu đến khi trả lời, thời
