dập tắt nụ cười thoáng hiện bên mép cái miệng móm, mút lấy mút để chiếc
ống điếu đã gần tắt. Không thể để lộ nụ cười. Thằng bé có mặt trong thuyền
cùng với họ không phải để tiêu khiển. Nó sắp bắt đầu sống cuộc đời của
người đi săn trên biển. Cuộc đời ấy rồi đây sẽ lại chấm dứt cũng ở biển, đó
là số phận của người làm nghề đi biển, bởi vì trên đời không có việc gì khó
khăn và nguy hiểm hơn đi săn trên biển. Phải tập quen từ bé. Bởi thế người
xưa có câu: “Thông minh do trời phú, tài khéo léo phải rèn từ bé”. Ngoài ra
còn có câu: “Người săn bắt tồi là gánh nặng cho thị tộc”. Do đó, muốn trở
thành người nuôi dưỡng gia đình, từ lúc còn thơ người đàn ông phải am
hiểu nghề nghiệp của mình. Bây giờ đến lượt Kirixk, đã đến lúc rèn cặp
thằng bé, tập cho nó quen với biển.
Chuyện đó ai nấy đều biết, mọi người ở xóm dân của thị tộc Người Đàn
bà Cá gần núi Chó Khoang đều biết rằng chuyến đi biển hôm nay là vì
Kirixk, kẻ sau này sẽ thành người đi săn nuôi sống gia đình. Tục lệ là như
vậy: mỗi người sinh ra là đàn ông đều có bổn phận kết thân với biển từ bé
để biển quen biết mình và bản thân mình kính trọng biển. Bởi vậy người
cao tuổi nhất thị tộc, ông già Organ, và hai người đi săn ưu tú nhất –
Emrayin, bố thằng bé, với Mưngun em họ ông, – xuống thuyền ra khơi,
thực hiện bổn phận thiêng liêng của người lớn đối với kẻ sinh sau, lần này
kẻ sinh sau đó là Kirixk, thằng bé mà từ nay và mãi mãi sau này sẽ làm
quen với biển, từ nay và mãi mãi sau này, trong những ngày thành công
cũng như thất bại.
Mặc dù hiện giờ Kirixk còn là một thằng bé, miệng còn hơi sữa, và chưa
biết sau này nó có làm nên trò trống gì không, nhưng ai dám nói chắc chi
được. Chưa biết chừng rồi đây, khi họ không làm việc được nữa, họ thành
những người già cả yếu đuối thì chính Kirixk sẽ là người nuôi sống thị tộc,
là chỗ dựa của thị tộc. Tục lệ là như vậy, nó lưu truyền từ đời này sang đời
khác, từ chi này sang chi khác. Đấy là nền tảng của cuộc sống.
Nhưng điều đó chẳng ai nói ra miệng. Người ta nghĩ về chuyện đó,
nhưng ít khi nói ra. Bởi thế, ở vùng bờ biển Chó Khoang, không người nào
trong thị tộc Người Đàn bà Cá coi biến chuyển đó – chuyến ra biển đi săn
