Xô-viết và đã thấy băng tan, nước lũ tràn trề: một mùa xuân như thế
chưa từng có ở đâu bao giờ - hung hãn, dữ dội, phì nhiêu...
Đasa, Agrippina và Anixya bây giờ rất hay gặp nhau ở đầu toa, ngây
ngất vì nắng và gió. Đoàn tàu đi về phương nam, còn mùa xuân thì từ
phương nam tràn về phương bắc. Các chiến sĩ đã mở toang các cửa toa,
trên mình chỉ mặc mỗi chiếc áo sơ-mi. Thỉnh thoảng ở phía trước, bên
kia chân trời, lại có tiếng đại bác nổ ùng oàng và tiếng súng máy gõ
từng loạt: đó là các đơn vị tiền quân của Quân đoàn thứ Mười đang
quét những toán cô-dắc cuối cùng ra khỏi các làng mạc, Hồng quân đã
chiếm Vêlikônyajexkaia một cách khá dễ dàng. Đi quá thị trấn này,
đoàn tàu của trung đoàn Katsalinxki đổ xuống bờ sông Manyts và bắt
đầu chiếm lĩnh vị trí trên chiến tuyến.
Những cánh thảo nguyên vùng Xalxk, nơi mà vào mùa xuân con
sông Manyts đục ngầu chảy tràn qua những bãi lau sậy, giờ đây hoang
vu và phẳng lì như một mặt biển yên lặng màu xanh ngăn ngắt. Ở đây,
trên sông Manyts, từ những thời thượng cổ, đã nhiều phen tên bay vun
vút từ bờ bên này sang bờ bên kia, dân du mục châu Á đã từng chạm
kiếm với người Seyth, người Alan và người Gôth. Xuất phát từ đây, rợ
Hung-nô đã đốt phá sạch cả dải đất kéo dài đến vùng bắc Kavkaz. Ở
đây, ngồi bên những mái lều dạ, những bộ lạc Kalmuk đã lắng nghe bài
vè sử thi về những chiến công lừng lẫy của Manax. Mùa xuân, những
cánh thảo nguyên này thật là lộng lẫy. Mặt đất mọng nước hối hả phủ
lên mình các loài hoa cỏ; những ráng chiều ẩm ướt nhuộm đỏ chân trời
phía Hắc hải; những vì sao to tướng sáng rực đến tận chân trời; từ bên
kia Lý hải, một vầng thái dương đỏ rực nhô lên, giống như một tấm
mộc Ba-tư.
Ban tham mưu của trung đoàn Katsalinxki đóng trong ngôi nhà ở
duy nhất của cái vùng hoang vắng này, trên một bãi cỏ chăn ngựa có
hàng rào bao quanh, mái lợp bằng cói. Trong vùng lân cận không thấy
có bóng dáng địch, các đội tuần tiễu của quân đoàn đã đi sâu về phía
nam, mạn Tikhoretxkaia, và về phía tây, mạn Roxtôv. Rất khó đả thông
