- Trước đây, tôi chưa bao giờ thoái thác điều đó thì phải... và bây giờ
cũng thế.
Ngày mồng hai tháng năm bên kia sông xuất hiện những đội tuần
tiễu của quân Kutêpôv. Lúc đầu đó là những tốp kỵ binh nhỏ, đi lẻ tẻ
trên thảo nguyên, khi thì ghìm ngựa đứng lại một lát, khi thì phi nước
đại dưới làn đạn, trên những vũng nước lấp lánh. Rồi họ tập hợp càng
ngày càng đông, mạnh dạn đến sát trận tuyến, xuống ngựa, cho ngựa
phục xuống đất rồi bắn vào những trạm gác tiền tiêu của hồng quân.
Ngày mồng ba tháng năm, trong tiếng gầm của đại bác, quân chủ lực
của Kutêpôv tiến đến. Tập trung trong khu vực đường sắt, họ lần lượt
tấn công một cách đầy tự tin vào bờ sông Manyts thành từng đợt liên
tiếp. Những chiếc máy bay trinh sát bốn cánh bay tới, trông chẳng
giống máy bay Nga mà cũng chẳng giống máy bay Đức. Những chiếc
xe hơi vận tải chở cầu phao kéo ra bờ sông, nước và bùn bắn lên tung
tóe hai bên. Ngay hôm ấy một đơn vị xung kích của sư đoàn Kutêpôv,
vượt qua sông đánh vào vị trí của sư đoàn Môrôzôv nhưng đã bị tiêu
diệt trong một trận giáp lá cà.
Đến đêm các đội xạ thủ lùi lại và nằm rạp xuống. Không nơi nào đốt
lửa trại: những tiếng súng đã ngớt, và đêm tối trùm lên thảo nguyên,
vẫn tĩnh mịch, ẩm ướt, phảng phất mùi hoa dại như cũ. Những đội hợp
xướng của ếch nhái vẫn trâng tráo cất tiếng uềnh oàng như thể không
hề có chuyện gì xẩy ra cả. Có những chiến sĩ áp tai xuống đất mà ngủ,
mường tượng nghe thấy tiếng rì rào êm ả của những mầm cỏ non đang
nhú, xuyên thủng bóng tối của đất đai.
Trong căn hầm của trung đoàn bộ, nơi Ivan Ilyits ở, các cấp chỉ huy
trung đoàn họp suốt đêm. Họ nóng lòng chờ lệnh của sư đoàn cho tấn
công: mọi người đều thấy rõ rằng không thể để cho một kẻ địch như
vậy một giờ nào để mà chuyển quân tự do và muốn đánh vào chỗ nào
thì đánh, nhất là khi trận tuyến của quân đoàn Mười dàn ra rất mỏng
trên một dải đất dài gần năm mươi dặm, hai bên sườn cũng như sau
lưng chẳng có gì án ngự. Các cấp chỉ huy báo cáo tình hình tinh thần
