26
Vầng trăng như một quả cầu sáng đục treo trên những đầm lầy than
bùn hoang vắng. Sương mù đọng thành từng đám cuồn cuộn dọc những
dãy chiến hào bỏ không. Khắp mặt đất nhan nhản những gốc cây cụt,
đây đó lác đác những cây thông còi cọc màu đen sẫm. Không khí ẩm
ướt và yên tĩnh. Trên dải đường lát gỗ hẹp bắc qua đầm lầy, đoàn xe tải
thương chậm chạp lăn bánh, ngựa đi thành hàng một. Chiến tuyến chỉ
cách đây độ ba dặm, phía sau cánh rừng im phăng phắc với những ngọn
cây lởm chởm in bóng trên chân trời. Trong một chiếc xe giàn đi giữa
đoàn tải thương, Bexxônôv nằm ngửa trên đống rơm khô, mình đắp
một tấm chăn lót yên sực mùi mồ hôi ngựa. Đêm nào cũng vậy, từ lúc
mặt trời lặn chàng bắt đầu lên cơn sốt, người ớn lạnh run bắn lên, răng
đánh vào nhau côm cốp, mình mảy như thể khô rang đi; và những ý
nghĩ trong sáng, nhẹ nhàng, phong phú màu sắc, cuồn cuộn diễn qua
trong tâm trí, sôi sục lên một cách lạnh lùng. Chàng có cái cảm giác kỳ
dị là thân thể chàng mất hẳn trọng lượng.
Kéo tấm chăn ngựa lên đến tận cằm, Alekxêy Alekxêyêvits nhìn lên
bầu trời mờ sương đang lên cơn sốt hầm hập. Nó đây rồi, điểm tận cùng
của cuộc hành trình trên trần thế: màn sương, ánh trăng, và chiếc xe
giàn đang lắc lư như cái nôi. Thế là sau khi đã vượt một vòng qua các
thế kỷ, loài người lại trở về với những chiếc bánh xe kẽo kẹt của người
Scyth cổ đại. Và tất cả những gì đã từng có đều là những giấc chiêm
bao: những ánh đèn Pêterburg, vẻ đẹp tráng lệ và nghiêm khắc của các
tòa kiến trúc, tiếng nhạc trong những gian phòng ấm áp và sáng trưng,
sức thu hút của tấm màn hí viện gợn sóng, sức quyến rũ của những đêm
tuyết phủ, của những cánh tay phụ nữ buông soãi trên gối, của những
đôi đồng tử tối sẫm điên rồ... Sức khích động của danh vọng... Chất
men nồng đượm của vinh quang... Ánh sáng mờ mờ của phòng làm
việc, một nhịp tim đập hân hoan, chất say sưa của những ngôn từ đang
nẩy nở... Cô gái có những đóa hoa mẫu cúc đang bước nhanh từ ánh
sáng rực rỡ của gian phòng ngoài vào căn buồng tối tăm của chàng, vào
