vô lại ấy chui hết xuống nhà hầm như cũ cho mà xem", họ nói thế.
Nhưng cái bọn vô lại ấy lại là toàn thể dân Nga đấy ạ... Họ chống cự
lại, họ không chịu chui xuống hầm nhà cho. Tháng mười hai vừa rồi tôi
ở Nôvôtserkaxxk. Anh còn nhớ chứ, bên đại lộ chính có một tòa nhà
dùng làm ngục thất, đâu do thủ lĩnh Platôv xây từ thời vua Alexanđr Cả
phước thì phải, kiến trúc kiểu "Empire" đấy. Bây giờ nhắm mắt lại, tôi
còn thấy rõ như in những bậc thềm ngập máu... Dạo ấy tôi đang đi
ngang lô cốt thì nghe thấy một tiếng hú ghê rợn, như tiếng người bị tra
tấn ấy... Ngay giữa thanh thiên bạch nhật, ở trung tâm thủ phủ vùng
sông Đôn... Tôi lại gần. Quanh nhà tù có một đám đông cô-dắc đã
xuống ngựa. Họ im lặng đứng nhìn: trước dãy cột đang diễn ra một
cuộc hành hình nhằm làm gương cho dân chúng. Họ bắt từng đôi một
trong nhà giam ra những người thợ bị bắt vì có cảm tình với bolsêvik.
Anh hiểu chứ: vì cảm tình. Lập tức người ta trói sấp họ vào mấy cái cột
và bốn tên cô-dắc lực lưỡng dùng roi da quất vào lưng, vào mông họ.
Mấy ngọn roi quất vun vút: lúc đầu quần áo họ tung ra từng mảnh, rồi
đến thịt họ bắn ra từng miếng một, máu chảy lênh láng trên các bậc
thềm, như máu súc vật bị chọc tiết: Tôi vốn ít ngạc nhiên lắm, ấy thế
mà lúc bấy giờ tôi đã phải ngạc nhiên: tiếng kêu gào khủng khiếp quá...
Nếu chỉ đau về thể xác không thôi thì người ta không kêu gào như
vậy...
Rôstsin ngồi nghe, mắt nhìn xuống đất, mấy ngón tay đang cầm điếu
thuốc run bắn lên. Tyôtkin lấy móng tay cạo cạo một vết mù-tạt trên
khăn trải bàn.
- Ấy thế. Bây giờ thủ lĩnh Kalêđin không còn ở trên thế gian này
nữa, thế là tinh hoa của lớp quý tộc cô-dắc bị chôn vùi dưới cái khe ở
ngoại thành: dòng máu lênh láng trên các bậc thềm lớn tiếng đòi phục
thù. Bây giờ là chính quyền của dân nghèo... Riêng cá nhân tôi thì thế
nào cũng xong: nấu xi hay làm nghề gì cũng thế thôi... Tôi đã sống sót
qua cuộc đại chiến, và tôi chỉ quý có một điều hơi thở của sự sống - anh
bỏ quá cho cái tỷ dụ này: hồi ở chiến hào tôi đọc lắm sách, đâm quen
